رصد خبر | نمایندگان مجلس در نشست عصر یکشنبه و در ادامه بررسی طرح اصلاح قانون انتخابات، شرایط انصراف داوطلبان، عدم احراز صلاحیت، نحوه بررسی صلاحیت داوطلبان و فرآیند رسیدگی به صلاحیت داوطلبان در شورای نگهبان را تعیین کردند.
شرایط و زمان انصراف داوطلبان انتخابات مجلس
نمایندگان در نشست علنی امروز (یکشنبه ۱۷ اردیبهشت ماه) مجلس شورای اسلامی در جریان بررسی طرح اصلاح موادی از قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی با ماده ۲۶ این طرح با ۱۴۴ رأی موافق، ۳ رأی مخالف و ۲ رأی ممتنع از مجموع ۱۹۳ نماینده حاضر در صحن موافقت کردند.
براساس ماده ۲۶ این طرح؛ ماده (۴۶) قانون به‌شرح زیر اصلاح می‌شود:
ماده ۴۶- هر یک از داوطلبان نمایندگی مجلس با مراجعه به سامانه اعلامی وزارت کشور می توانند حداکثر تا ۷۲ ساعت قبل از رای گیری، انصراف خود را ثبت کنند. مراتب انصراف توسط وزارت کشور فوراً به اطلاع هیئت مرکزی نظارت می رسد. انصراف پس از زمان مذکور یا عدول از انصراف پذیرفته نمی شود.
در ادامه نمایندگان به بررسی ماده ۲۷ این طرح پرداخته و آن را با ۱۶۳ رأی موافق، ۴ رأی مخالف و ۸ رأی ممتنع از مجموع ۲۰۰ نماینده حاضر در صحن به تصویب رساندند.
براساس ماده ۲۷ طرح مذکور؛ ماده (۴۸) قانون به‌شرح زیر اصلاح و عنوان تبصره آن به عنوان تبصره «۱» اصلاح و یک تبصره به عنوان تبصره «۲» به آن الحاق می‌شود:
ماده۴۸- وزارت کشور و شورای نگهبان به‌منظور بررسی سوابق داوطلبان در رابطه با شرایط مندرج در این قانون، روزانه اطلاعات کامل ثبت‌نام داوطلبان را حسب مورد به مراجع ذی‌صلاح از جمله وزارت اطلاعات، سازمان اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، سازمان ثبت احوال کشور، فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران و قوه قضائیه ارسال می‌کنند. مراجع مزبور مکلفند ظرف مهلت ده روز نسبت به ارسال پاسخ درخصوص هر یک از افراد اعلام‌شده به صورت مکتوب و مستدل به همراه اسناد و مدارک اقدام نمایند. پاسخ مراجع مزبور باید تنها ناظر به وجود سوابق درخصوص شرایط مذکور در قانون باشد. مراجع مزبور مکلفند در صورتی که هر یک از داوطلبان فاقد هرگونه سابقه‌ای نزد آنان باشد، در پاسخ ارسالی، نسبت به این موضوع تصریح کنند.
تبصره ۲- عدم ارائه پاسخ در مهلت مقرر و یا ارسال پاسخ برخلاف واقع یا بدون اسناد و مدارک، یا ارائه مدارک غیرمرتبط، جرم است و مرتکب به مجازات انفصال موقت از خدمات دولتی از شش ماه تا یکسال محکوم می‌شود.
عدم تایید یا عدم احراز صلاحیت داوطلب با ارائه مستندات صورت می گیرد
نمایندگان در نشست علنی نوبت عصر امروز (یکشنبه، ۱۷ اردیبهشت ماه) مجلس شورای اسلامی در جریان رسیدگی به طرح اصلاح موادی از قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی با اعمال اصلاحاتی ماده ۲۸ این طرح را با ۱۷۴ رأی موافق، ۲ رأی مخالف و ۴ رأی ممتنع از مجموع ۲۱۰ نماینده حاضر در جلسه موافقت کردند.
در ماده ۲۸ آمده است؛
ماده (۵۱) به شرح زیر اصلاح و تبصره آن ابقا می شود:
ماده ۵۱- فرمانداران مراکز حوزه های انتخابیه مکلف اند نظر هیات اجرایی انتخابات مبنی بر عدم تایید یا عدم احراز صلاحیت داوطلب را با ذکر استناد قانونی و ارائه مستندات ظرف دو روز به داوطلبان ابلاغ نموده و با قید فوریت به همراه اسناد و مدارک به هیات نظارت استان اطلاع دهند.
داوطلب می تواند پس از ابلاغ عدم تائید یا عدم احراز صلاحیت ظرف مدت دو روز درخواست کتبی مبنی بر ارائه دلایل، مستندات و مدارک عدم تایید خود را به هیات اجرایی داده و آن هیات موظف است دلایل را با رعایت قانون لزوم رسیدگی دقیق به شکایات داوطلبین رد صلاحیت شده در انتخابات مختلف مصوب ۲۲/۸/۱۳۷۸ در مدت چهار روز به وی ابلاغ کند.
نحوه بررسی صلاحیت داوطلبان انتخابات مجلس
نمایندگان در نشست علنی امروز (یکشنبه ۱۷ اردیبهشت ماه) مجلس شورای اسلامی در جریان بررسی طرح اصلاح موادی از قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی با ماده ۲۹ این طرح با ۱۵۵ رأی موافق، ۲ رأی مخالف و ۴ رأی ممتنع از مجموع ۲۰۹ نماینده حاضر در صحن موافقت کردند.
براساس ماده ۲۹ این طرح؛
متن زیر جایگزین ماده (۵۲) و تبصره های آن می‌شود:
ماده ۵۲- هیئت نظارت استان در راستای بررسی دقیق صلاحیت داوطلبان، موظف است مستند به قانون و مستدل به مدارک، دلایل، قرائن و امارات علم‌آور و اطمینان‌آور شرعی و قانونی و عرفی بر اساس تحقیقات لازم، اخذ سوابق و مدارک اثباتی از داوطلب، استعلام از مراجع ذی‌صلاح، شنیدن توضیحات یا دفاعیات داوطلب و بررسی حقوقی و شرعی کلیه اسناد، مدارک و اطلاعات، نظر خود را به هیئت مرکزی نظارت اعلام کند.
تبصره ۱- هیئت نظارت استان قبل از اظهارنظر موظف است داوطلبانی که صلاحیت آنها در هیئت‌های اجرایی تایید یا احراز نشده یا در هیئت نظارت استان، احراز صلاحیت یا تایید نمی‌شوند را به نحو مقتضی از حق دانستن دلایل و مستندا عدم تایید یا عدم احراز و حقوق مرتبط با آن مطلع یا به آنها ابلاغ نمایند. هیئت نظارت استان در صورت درخواست کتبی داوطلب موظف به ارائه دلایل عدم تایید یا عدم احراز بر اساس قانون و همچنین شنیدن توضیحات و یا دفاعیات آنها در فرصت مناسب می‌باشد.
تبصره ۲- هیئت نظارت استان تحت نظارت هیئت مرکزی نظارت به وظیفه خود عمل می‌کند. هیئت مرکزی نظارت نیز از طریق کارشناسان بر فرایند تشخیص صلاحیت در هیئت نظارت استان، نظارت و راهنمایی می‌کند. اظهارنظر هیئت نظارت استان مبنی بر تایید، عدم تایید یا عدم احراز برای هیئت مرکزی نظارت مشورتی محسوب می‌شود و در این مرحله از بررسی صلاحیت، نظر هیئت مرکزی نظارت قطعی خواهد بود. مدت زمان بررسی و تشخیص صلاحیت در این مرحله (بررسی در هیئت نظارت استان و نظر نهایی هیئت مرکزی نظارت) پنجاه روز است.
فرآیند رسیدگی به صلاحیت داوطلبان در شورای نگهبان مشخص شد
نمایندگان در نشست علنی نوبت عصر امروز (یکشنبه، ۱۷ اردیبهشت ماه) مجلس شورای اسلامی در جریان رسیدگی به طرح اصلاح موادی از قانون انتخابات مجلس با مواد ۳۰ و ۳۱ در خصوص فرآیند رسیدگی به صلاحیت داوطلبان در شورای نگهبان موافقت کردند.
ماده ۳۰ با ۱۶۹ رأی موافق، ۲ رأی مخالف و ۵ رأی ممتنع از مجموع ۲۰۹ نماینده حاضر در جلسه و ماده ۳۱ با ۱۲۶ رأی موافق، ۲ رأی مخالف و ۷ رأی ممتنع از مجموع ۱۹۶ نماینده حاضر در جلسه تصویب شد.
ماده ۳۰- یک ماده به شرح زیر به عنوان ماده ۵۲ مکرر ۱ به قانون الحاق می‌شود:
ماده ۵۲ مکرر۱ – فرآیند رسیدگی به صلاحیت داوطلبان در شورای نگهبان به قرار زیر است:
الف- هیئت‌نظارت استان پس از کسب نظر هیئت مرکزی نظارت، موظف است مراتب تأیید، عدم تایید یا عدم احراز صلاحیت کلیۀ داوطلبان را با استناد قانونی به نحو مقتضی ظرف دو روز به آنان ابلاغ و رونوشتی از نتایج بررسی صلاحیت در این مرحله را به فرماندار مرکز حوزه انتخابیه و شورای نگهبان ارسال نماید.
ب- داوطلبانی که صلاحیت آنها تایید یا احراز نشده است، می‌توانند مراتب اعتراض خود را ظرف سه روز به شورای نگهبان اعلام کنند. شورای نگهبان ظرف سی روز نظر قطعی خود را از طریق هیات نظارت استان درباره صلاحیت داوطلبان به آنها اعلام و رونوشتی از نتایج رسیدگی قطعی را به ستاد انتخابات کشور ارسال نماید.
پ – چنانچه شورای نگهبان صلاحیت داوطلبی که در مراحل قبلی مورد تأیید قرار گرفته است را تایید یا احراز نکند، پس از ارسال اظهارنظر عدم تایید یا عدم احراز صلاحیت داوطلب به هیات نظارت استان، هیات نظارت استان موظف است ظرف یک روز مراتب را به داوطلب ابلاغ نماید. داوطلب می‌تواند حداکثر ظرف مدت سه روز از تاریخ ابلاغ، درخواست رسیدگی مجدد و ارائه آن به هیات نظارت استان را نماید. شورای نگهبان باید ظرف مدت هفت روز رسیدگی و نتیجه قطعی را به ستاد انتخابات کشور اعلام نماید.
ماده ۳۱- یک ماده به شرح زیر به عنوان ماده ۵۲ مکرر ۲ به قانون الحاق می‌شود:
ماده ۵۲ مکرر ۲- شورای نگهبان در بررسی فرایند صلاحیت داوطلبان و یا اعتراض آنها می‌تواند در صورت تشخیص راسا و یا از طریق هیئت مرکزی نظارت یا استان اقدامات لازم مندرج در ماده (۵۲) را انجام دهد. نظر شورای نگهبان قطعی است. تنها داوطلبانی که صلاحیت آنها تایید شده است می‌توانند به عنوان نامزد خود را در معرض انتخاب‌شدن برای نمایندگی قرار دهند.
تبصره ۱ – حق دانستن دلایل و شنیدن دفاعیات و توضیحات داوطلب در مراحل بررسی صلاحیت در شورای نگهبان تنها در صورتی است که یکی از شرایط زیر در مورد وی صدق کند:
الف) داوطلب در مراحل قبل، پس از ابلاغ و اطلاع از حق دانستن دلایل و ارایه توضیحات و دفاعیات، درخواست کتبی خود مبنی بر اعمال حق مذکور را ارایه داده ولی امکان استماع دفاعیات وی فراهم نشده است.
ب) با عذر موجه یا خارج از اراده خود از برخورداری از این حق محروم بوده است.
پ) دلایل، مدارک یا مستندات جدیدی در مراحل بعد کشف شده است که در این صورت تنها نسبت به همان دلایل جدید حق ارایه دلیل و اخذ دفاعیات انجام می‌شود.
تبصره ۲- کلیه سازمان‌ها و نهادها، حسب درخواست شورای نگهبان و مقام‌های مجاز از سوی شورای نگهبان موظف‌اند در کلیه امور مرتبط با انتخابات مانند بررسی صلاحیت ها و صحت انتخابات، همکاری کرده و در هر مورد اسناد و مدارک متقن را در اختیار شورای نگهبان قرار دهند. عدم پاسخ و یا پاسخ خلاف واقع و تأخیر عمدی و غیرقابل جبران در پاسخ به درخواست‌ها و همکاری با شورای نگهبان، موجب مجازات انفصال موقت از خدمات دولتی از شش ماه تا یکسال، برای مقام یا شخصی است که این فعل و یا ترک فعل به او مستند است.
تبصره ۳- دستورالعمل اجرایی این قانون مربوط به فرآیند بررسی صلاحیت داوطلبان (رسیدگی تشخیص صلاحیت) در هیئت نظارت استان، هیات مرکزی نظارت و شورای نگهبان به تصویب شورای نگهبان می‌رسد.
تبصره ۴- شورای نگهبان، هیئت مرکزی نظارت و هیات نظارت استان، در راستای رسیدگی و بررسی دقیق و احراز شرایط لازم برای صلاحیت داوطلبان، امکانات لازم از جمله تامین و آموزش محققان یا کارشناسان را فراهم می‌کند.
تبصره ۵- مبتنی بر اصل محرمانگیِ تعیین صلاحیت، اطلاعات و اسناد مربوط به بررسی صلاحیت داوطلبان، مشمول قانون مجازات انتشار و افشا اسناد محرمانه و سری دولتی مصوب ۲۹/۱۱/۱۳۵۳ است. در صورتی که داوطلب پس از قطعی شدن عدم تایید صلاحیت خود، درخواست انتشار عمومی دلایل عدم تایید صلاحیت را داشته باشد، با درخواست کتبی او، مرجع تعیین صلاحیت، دلایل را به جز در مواردی که از مصادیق اشاعه فحشا، هتک عفت عمومی، هتک حیثیت اشخاص دیگر یا جزء «د» بند (۲) قانون لزوم رسیدگی دقیق به شکایات داوطلبین رد صلاحیت شده در انتخابات مختلف مصوب ۲۲/۸/۱۳۷۸ باشد را منتشر می کند.
تبصره ۶- داوطلب می تواند در فرآیندهای انتخابات نماینده قانونی خود را با ارائه مدرک رسمی معتبر حسب مورد معرفی کند. دلایل عدم تایید یا عدم احراز فقط به داوطلب اعلام می شود.
