در حالی‌که دونالد ترامپ برای سومین دوره ریاست‌جمهوری تلاش می‌کند، بسیاری از ناظران، اقدامات اخیر او را نشانه‌های یک کودتای خزنده در ساختار قدرت آمریکا می‌دانند؛ روندی که به باور برخی، دموکراسی ایالات متحده را به آستانه فروپاشی برده است.
رصدخبر | جهان ؛ ایندیپندنت انگلیسی در تحلیلی به اقدامات دونالد ترامپ در ماه‌های اخیر پرداخته و آن را از زاویه‌ای متفاوت بررسی کرده است.
برای انجام کودتا در یک کشور فقیر و توسعه‌نیافته، فهرستی از اقدامات اساسی وجود دارد: ریاست‌جمهوری را تصرف می‌کنید، دادگاه‌ها را به دست می‌گیرید، فرودگاه بین‌المللی را اشغال می‌کنید، مجلس قانون‌گذاری را ناتوان می‌سازید، ارتش را از وجود مخالفان احتمالی پاک‌سازی می‌کنید، به ایستگاه تلویزیون محلی حمله می‌کنید و طلوعی نو را اعلام می‌کنید.
کشورهای بزرگ‌تر نیاز به تلاش بیشتری دارند، مانند بسیج گستردهٔ بیگانه‌ستیزی از طریق حملات «پرچم دروغین» و تهدید تروریسم. اما از مسکو تا مونروویا، الگوها یکسان است: یک خودکامه به نام نجات ملی قدرت را به دست می‌گیرد.
اکنون، با گذشت اندکی بیش از چهار ماه از روی کار آمدن دونالد ترامپ، این پرسش مطرح می‌شود که آیا این روند در قوی‌ترین دموکراسی جهان در حال وقوع است؟
وقتی او نپذیرفت که در انتخابات ۲۰۲۰ شکست خورده است و حامیانش به کنگره یورش بردند و سپس زندانی شدند، همگی را عفو کرد. اکنون قانون اساسی آمریکا بار دیگر با تهدیدی روبه‌روست که بسیاری از منتقدان آن را «کودتای داخلی» می‌نامند. شاید دلیلش این باشد که رئیس‌جمهور آشکارا کارزار انتخاباتی ترامپ برای سال ۲۰۲۸ را، برای دوره‌ای سوم و غیرقانونی، در ذهن دارد.
در حالی که او نوامبر گذشته برای دومین بار به‌درستی به دفتر ریاست‌جمهوری بازگشت، تمام نهادهای کنترل و توازن که در قانون اساسی ایالات متحده پیش‌بینی شده، یا به چالش کشیده شده‌اند یا در حال تضعیف شدن‌اند — و این ایده با زمزمه‌هایی از اعلام «شورش» توسط منابع نزدیک به کاخ سفید در لس‌آنجلس، شدت گرفته است.
وقتی معترضان علیه بازداشت گستردهٔ مهاجران غیرقانونی به خیابان‌ها آمدند، ترامپ لحظه‌ای را از دست نداد و دستور داد ۷۰۰ تفنگدار دریایی و هزاران نیروی گارد ملی به خیابان‌های لس‌آنجلس اعزام شوند.
گوین نیوسام، فرماندار کالیفرنیا، این اقدام را «دیوانه‌وار» توصیف کرد و هشدار داد که این تصمیم تنها به تشدید تنش‌ها در سواحل غربی منجر خواهد شد.
فرماندار اعلام کرد:
«دموکراسی در معرض حمله است. لحظه‌ای که از آن می‌ترسیدیم، فرا رسیده است.»
«درنگ کنید. در این لحظهٔ حساس، رئیس‌جمهوری که به هیچ قانون و قانون اساسی پایبند نیست، حمله‌ای همه‌جانبه به سنت‌های آمریکایی را ادامه می‌دهد. تأمل کنید.»
سخنان او تنها ساعاتی پس از آن مطرح شد که ترامپ به کسانی که قصد اعتراض در جریان رژهٔ نظامی‌اش در ۱۴ ژوئن را داشتند، هشدار داد که با «نیرویی بسیار شدید» مواجه خواهند شد.
فهرست اقدامات ترامپ برای تقابل با — و سرنگونی — نظام مستقر، تا حد زیادی تیک خورده است.
ابتدا، او به سراغ نهادهای نظامی و اطلاعاتی رفت؛ همان‌ها که در دوران نخست ریاست‌جمهوری‌اش، به زعم او، مانع اجرای برنامه‌هایش شدند و از «معترضانی» که در ۶ ژانویهٔ ۲۰۲۱ به کنگره یورش بردند، پشتیبانی نکردند.
مارک میلی، رئیس ستاد مشترک ارتش در دورهٔ نخست ریاست‌جمهوری ترامپ، پس از تهدید به پیگرد قانونی، محافظان خود و عفو پیشگیرانه‌ای را که توسط رئیس‌جمهور وقت، جو بایدن، دریافت کرده بود از دست داد.
سپس، ترامپ جانشین او، ژنرال چارلز براون (نیروی هوایی) و رئیس گارد ساحلی، لیندا فگان را اخراج کرد. دولت اعلام کرد که این اخراج‌ها به دلیل انتصابات مرتبط با تنوع، برابری و شمول (DEI) صورت گرفته است. با وجود این‌که سوابق آن‌ها نشان می‌دهد واجد شرایط‌ترین افراد برای این مناصب بودند، پیام کاخ سفید واضح بود: «ما افراد خودمان را می‌خواهیم.»
اما این افراد، پیش از هر چیز، باید وفادار باشند — بنابراین ژنرال تیموتی هاگ، رئیس آژانس امنیت ملی و فرماندهی سایبری، به‌همراه دریاسالار لیزا فرانچتی، رئیس عملیات دریایی، نیز برکنار شدند. هیچ دلیلی برای برکناری هاگ در آوریل ارائه نشد.
ترامپ در آن زمان به خبرنگاران در هواپیمای ریاست‌جمهوری گفت:
«ما همیشه افرادی را کنار خواهیم گذاشت — کسانی که دوست نداریم، یا کسانی که سوءاستفاده می‌کنند، یا کسانی که ممکن است به شخص دیگری وفادار باشند.»
در ادامه، رئیس اف‌بی‌آی، کریستوفر ری، با کش پاتل جایگزین شد؛ یکی از وفاداران سرسخت ترامپ که حتی نتوانسته بود بودجه‌ای برای آژانس خود تصویب کند. معاون جدید او، دن بونجینو، پادکست‌سازی است که به ترویج دروغ پیروزی ترامپ در انتخابات ۲۰۲۰ شهرت دارد.
مدیر اطلاعات ملی اکنون تولسی گابارد است؛ کسی که پیش‌تر از ولادیمیر پوتین و بشار اسد عذرخواهی کرده بود. پیت هگست، مجری سابق فاکس‌نیوز، وزیر دفاع است؛ فردی که به دلیل حملاتش به زلنسکی، ناتو و استفاده از تلفن شخصی برای انتقال اسرار دولتی شهرت یافته است.
بی‌کفایتی میان اعضای کابینه و مقامات ارشد به این معناست که ترامپ می‌داند این افراد، جایگاه‌شان را تنها مدیون او هستند. هر یک از این رهبران، نهادهای تحت مدیریت خود را پاک‌سازی کرده و متخصصان را با وفاداران حزبی جایگزین کرده‌اند.
بوروکراسی فدرال نیز با بازتعریف بیش از ۵۰هزار کارمند دولت به‌عنوان «استخدام‌های سیاسی» به‌شدت تحت فشار قرار گرفته است؛ امری که به ترامپ اجازه می‌دهد افراد وفادار از پیش‌تعیین‌شده را در هستهٔ اجرایی دولت منصوب کند.
مخالفت با کودتا اغلب از قوهٔ قضائیه و دانشگاه‌ها برمی‌خیزد — و ترامپ برای سرکوب هر دو تلاش کرده است.
دانشگاه‌های طراز اول مانند هاروارد و کلمبیا، به‌دلیل مقاومت در برابر تلاش ترامپ برای کنترل فضای فکری‌شان، تهدید به قطع یا از دست دادن بودجه‌های فدرالی به ارزش میلیاردها دلار شده‌اند. ورود دانشجویان خارجی نیز ممنوع شده است.
دانشجویان و استادانی که از حقوق فلسطینیان حمایت کرده‌اند، به حمایت از گروه‌هایی چون حماس متهم شده و با اخراج، تبعید یا لغو ویزا مواجه شده‌اند. اگرچه موضوع محوری اسرائیل و اتهام یهودی‌ستیزی است، اما پیام روشن است: «آزادی بیان به پایان رسیده است.»
البته، هیچ‌یک از این اقدامات بدون حمایت فعال کنگره و سنا، که موظف‌اند از بدترین سوءاستفاده‌ها از قدرت اجرایی جلوگیری کنند، ممکن نبود. اما با اکثریت جمهوری‌خواهان در هر دو مجلس، ترامپ آزادی کامل برای عمل یافته است.
حتی جمهوری‌خواهانی که با ترامپ هم‌سو نیستند، اغلب از انتقاد از او می‌ترسند. سناتور جمهوری‌خواه آلاسکا، لیسا مورکوفسکی، که از مخالفان برجستهٔ ترامپ است، ماه گذشته در جلسه‌ای عمومی گفت:
«ما در زمان و مکانی هستیم که من قبلاً هرگز چنین تجربه‌ای نداشته‌ام. اغلب از استفاده از صدایم مضطرب می‌شوم، چون انتقام‌گیری واقعی است…»
«باید بفهمم چگونه به بسیاری از افرادی که در کنگره از ترس زندگی می‌کنند، کمک کنم.»
بسیاری از دانشگاهیان، به‌ویژه از آفریقا، که در سه دههٔ گذشته جنگ‌های داخلی را تجربه کرده‌اند، شگفت‌زده‌اند که چرا آمریکایی‌ها هنوز متوجه نشده‌اند که شاید در حال تجربهٔ شکل خاص خود از کودتا هستند.
استادی در یکی از دانشگاه‌های معتبر شرق آمریکا، که گرین‌کارت دارد و در حوزهٔ خود شناخته‌شده است، گفت:
«من از نقل‌قول شدن محتاطم. به ما — دانشگاهیان غیرشهروند — حتی گفته شده که ایالات متحده را ترک نکنیم، مبادا نتوانیم بازگردیم. دولت در حال رصد حساب‌های شبکه‌های اجتماعی ماست.»
این فرد، که به‌دلیل ترس از تلافی‌جویی خواسته نامش فاش نشود، افزود:
«ما که در رژیم‌های اقتدارگرا بزرگ شده‌ایم، نشانه‌های ظهور اقتدارگرایی را خوب می‌شناسیم. این‌ها چیزهای پیچیده‌ای نیستند.»
«الگویی وجود دارد: کنترل رسانه‌ها و قوهٔ قضائیه، وفاداری پلیس و ارتش، شکل‌گیری شبه‌نظامیان، دست‌کاری در انتخابات. ترامپ رسانه‌های اصلی را بی‌اعتبار کرد، قوهٔ قضائیه را از افراد خود پر کرد… او وفاداری اف‌بی‌آی را مطالبه کرد.»
قوهٔ قضائیه آمریکا در واداشتن دولت به رعایت قانون اساسی که رئیس‌جمهور، ارتش و دستگاه‌های اطلاعاتی سوگند به آن یاد کرده‌اند، موفقیت چشم‌گیری نداشته است. کاخ سفید ترامپ حتی دستورهای توقف اخراج مهاجران را نادیده گرفته است.
در ماه مه، بیش از ۱۳۰ قاضی سابق ایالتی و فدرال خواستار لغو اتهامات علیه قاضی شهرستان میلواکی، هانا دوگان، شدند و اتهام او مبنی بر کمک به فرار یک مرد از مقامات مهاجرت را «نقض ظالمانهٔ حدود قوهٔ مجریه» توصیف کردند.
با این حال، مأموران ادارهٔ مهاجرت و گمرک (ICE) در سراسر کشور، بدون ارائهٔ کارت شناسایی، اغلب بدون حکم، و با توسل به زور، به وعدهٔ ترامپ مبنی بر اخراج گستردهٔ مهاجران عمل کرده‌اند.
این هفته، ترامپ نگران شورشی خیالی در کالیفرنیاست. درگیری میان معترضان و نیروهای مسلح در خیابان‌های لس‌آنجلس، می‌تواند بهانه‌ای برای اعلام وضعیت اضطراری و تعلیق قانون اساسی باشد — همان بهانه‌ای که هر خودکامه‌ای در پی آن است.
راب بونتا، دادستان کل کالیفرنیا، پس از اعلام تصمیم ایالت برای شکایت از دولت ترامپ به‌دلیل نقض قانون اساسی، گفت:
«رئیس‌جمهور در تلاش است برای اهداف سیاسی‌اش، صحنه‌ای از آشوب و بحران ایجاد کند.»
«فدرالی کردن گارد ملی کالیفرنیا سوءاستفاده از اختیارات قانونی رئیس‌جمهور است — و ما این مسئله را ساده نمی‌گیریم. از دادگاه می‌خواهیم این دستور غیرقانونی و بی‌سابقه را متوقف کند.»
استادی که سال‌ها در غرب آفریقا زندگی کرده و دربارهٔ جنگ‌های یوگسلاوی مقاله نوشته، در پایان هشدار داد:
«فکر می‌کنم در نهایت، یکی از ایالت‌ها اعلام استقلال خواهد کرد. شاید کالیفرنیا. آن وقت جنگ آغاز خواهد شد. فکر می‌کنم یوگسلاوی یک مدل خوب برای آیندهٔ آمریکا است.»
ایندیپندنت
لینک مطلب: https://www.independent.co.uk/news/world/americas/trump-coup-america-la-protests-b2768566.html
