رصد خبر | طرح عراق برای حذف موقعیت ترانزیتی ایران ، سوال درباره افزایش درآمددلاری ، ونزوئلایی شدن ایران ، دولت سابق مقصر بحران مسکن و انتقاد از سخنان اخیر محمدجواد ظریف از محورهای مهم مطالب روزنامه‌های چهارشنبه ۱۷ خرداد ۱۴۰۲ بود.
چکیده مطالب مهم مطبوعات را هر روز در رصد بخوانید.
بازدارندگی باید جامع باشد
قدرت هر کشور حاصل جمع قدرت‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری آن است و اتفاقاً این مؤلفه‌های قدرت، هنگامی حداکثر کارآیی و هم‌افزایی را دارند که متوازن باشند و یکدیگر را حمایت کنند. قدرت نظامی، قدرت فن‌آوری، قدرت اقتصادی، همراه جمعیت کارآمد و آموزش‌دیده و همسو با اهداف و ارزش‌های رسمی در کنار قدرت مدیریت، دیپلماسی، اعتماد، آموزش، علم و هنر و فلسفه، عدالت و… مجموعه‌ای از مؤلفه‌هایی هستند که ترکیب آنها بیانگر قدرت ملی یک کشور است و مردم در هر جامعه‌ای از افزایش هر کدام از این مؤلفه‌های قدرت خوشحال خواهند شد، به‌ویژه در عرصه قدرت نظامی که نقش بازدارندگی نیز دارد. قدرت باید در ذیل تعریفی اجتماعی و ملی ارائه شود؛ در ذیل مفاهیمی سخت‌افزاری و نرم‌افزاری چون اقتصاد و تولید و کیفیت بالای کالاها و خدمات و نیز درآمد تضمین‌شده، رفع فقر، حرکت به سوی عدالت، مشارکت عمومی، اعتماد اجتماعی، آزادی‌های مشروع و احترام به مردم و حقوق عمومی. تردیدی نیست که جامعه ایران ظرفیت حرکت به سوی همه این اهداف را دارد. کافی است اراده‌ای بر تحقق آنها شکل بگیرد تا درکی متوازن از مؤلفه‌های قدرت ایجاد شود و همانطور که فرمانده نظامی مربوطه نیز گفت، این مؤلفه قدرت و بازدارنده باید در زندگی عادی مردم و سایر حوزه‌های ذکرشده نیز ترجمه شود و مردم آثار آن را مشاهده کنند. این نقش را می‌توان بازدارندگی جامع نامید.
هم میهن
افزایش درآمد دلاری کجاست؟
یک خبرگزاری دولتی گزارش داده است: موسسات داخلی و خارجی صادرات نفت خام و میعانات گازی ایران نسبت به ابتدای دولت سیزدهم به ترتیب ۲ و ۳ برابر شده و این موفقیت در حالی است که آمریکا تقریبا ماهانه تحریم‌های جدیدی را بر شبکه فروش نفت اعمال می‌کند. با توجه به اینکه قیمت دلار هم در این دو سال تقریبا دو برابر شده است، می‌توان پرسید دلارهای اضافه حاصل از صادرات نفت خام و میعانات گازی به چه مصرفی رسیده است؟ آیا هزینه ارزی دولت دو برابر شده است؟ آیا واردات شناخته‌شده دو برابر شده است؟ آیا درآمدهای صندوق توسعه ملی دو برابر شده‌اند؟ آیا دلارهای به دست آمده در جاهایی هزینه شده که نباید برملا شود؟ آیا فقط بشکه‌های صادرشده افزایش یافته و با توجه به ورود روسیه به بازار نفت قاچاق و ارزان درآمدها تغییر کرده است؟ چه کسی این معما را حل می‌کند؟
جهان صنعت
طرح عراق برای حذف موقعیت ترانزیتی ایران
کشور همسایه ما یعنی عراق در حال راه‌اندازی پروژه‌ای است که با عملیاتی شدن آن مزیت ژئوپلیتیکی و موقعیت استراتژیک ایران در زمینه ترانزیت عملا از بین رفته و بی‌اثر می‌شود؛ امری که در سایه ضعف دستگاه دیپلماسی، کوتاهی مسوولان و حتی سوء‌نیت‌های عامدانه در حال رقم خوردن است، چراکه علاوه بر وزارت خارجه، وزارت راه‌وشهرسازی و همچنین شرکت ساخت و توسعه بنادر کشور به راحتی از طریق google earth می‌توانستند مشاهده کنند که عراقی‌ها در حال ساخت یک بندر بسیار بزرگ در دهانه فاو بوده و در واقع قید بندر بصره را زده‌اند.
پیش از انتشار این خبر همواره برای من سوال بود که چرا بعد از گذشت ۲۵ سال از جنگ همچنان کشتی‌های غرق‌شده در رودخانه اروند وجود دارند و حالا که ایران و عراق روابط نزدیکی با یکدیگر دارند و ایران نیز نفوذ قابل ملاحظه‌ای در این کشور دارد، چرا با لایروبی اروندرود زمینه برای رونق گرفتن دوباره بندر خرمشهر و بصره فراهم نمی‌شود؟
حالا پاسخ به این سوال مشخص شده، چراکه عراقی‌ها علاوه بر ساختن بندر بزرگ فاو، با همکاری شرکت هیوندای کره‌جنوبی در حال احداث یک آزادراه ۱۷ میلیارد دلاری از فاو به سمت بندر لاذقیه سوریه هستند؛ امری که با مشغول بودن ایران در زمینه‌های دیگر تحولات در عراق و سایر کشورهای منطقه، موقعیت ترانزیتی استثنایی و ارزان ما را با عراق جایگزین می‌کند.
جهان صنعت
ایران آرام آرام ونزوئلا می شود
از سال ۱۳۹۷ تا امروز اقتصاد ایران با نرخ‌های تورم ۴۹درصدی روبه‌رو است و امسال نیز همین تجربه را خواهد داشت. نرخ‌های تورم فزاینده در این سال‌ها و احتمال افزایش آن نشانه‌ای از ونزوئلایی‌شدن است.
ایران اما در بقیه مسائل و موضوع‌ها نیز در جاده ونزوئلایی‌شدن قرار دارد اما شکل و شتاب آن شاید تفاوت داشته باشد. یکی از ویژگی‌های ونزوئلا کاهش شتابان ارزش پول ملی در برابر ارزهای معتبر است که ایران در این زمینه وضعیت دهشتناکی دارد. ارزش پول ایران در ۱۰ سال گذشته ۵۰ برابر ارزان‌تر شده است و در حال حاضر یکی از سست‌ترین پول‌های ملی در برابر دلار به حساب می‌آید. از سوی دیگر پیامدهای اقتصاد پوپولیستی و دولتی در ونزوئلا که به تورم‌های بالا منجر شد خروج شهروندان این کشور به کشورهای همسایه بود.
آمارها و گرایش‌ها نشان می‌دهد مهاجرت خزنده در ایران به سرعت در حال افزایش است.
یکی دیگر از نشانه‌های ونزوئلایی‌شدن ایران کمبود و ناترازی حامل‌های انرژی است. مقام‌های ایران دیگر ابایی ندارند به بنگاه‌های صنعتی بگویند در تابستان به اندازه کافی برق نخواهند داشت و باید خود را مطابق برنامه ابلاغی دولت آماده کار کنند همچنان که هراسی ندارند، بگویند در زمستان نیز گاز به اندازه کافی برای مصرف نیروگاه‌ها و بنگاه‌های بزرگ نخواهند داشت.
از سوی دیگر زمزمه کاهش ساعت کار کارمندان به گوش می‌رسد که این برنامه نیز در ونزوئلا اجرا شد.
مقام‌های سیاسی ایران تصور دقیقی از اینکه ایران آرام‌آرام همان ونزوئلا می‌شود ندارند و آن را باور نمی‌کنند.
جهان صنعت
رقابت درون گروهی اصولگرایان مشارکت در انتخابات را افزایش نمی دهد
جریاناتی که تفکرات آقای مصباح را دنبال می‌کنند، هرگز نتوانسته‌اند در یک رقابت درون‌گروهی، مشارکت‌ها را افزایش دهند. از درون محافظه‌کاران، آبادگران ایجاد شد که متلاشی شد. بعد هم اصولگرایان میانه و رادیکال شکل گرفتند باز هم فایده‌ای نداشت. نهایتا هم نواصولگرایان و اعضای جبهه پایداری، قدرت را در مجلس و دولت با هم تقسیم کرده‌اند، اما نتوانسته‌اند توجه افکار عمومی را به مشارکت بیشتر جلب کنند.
گرامی مقدم- اعتماد
پیام های موشک هایپر سونیک ایران
رونمایی از موشک هایپرسونیک می‌تواند یک پیام آشکار برای دولت‌هایی داشته باشد که بر سر راه منافع ملت ایران دست به اقدامات غیرقانونی، خودسرانه و متجاسرانه می‌زنند. این توانمندی فقط نباید در بعد دفاع نظامی به عنوان یک موشک بازدارنده عمل کند، بلکه باید در جنبه‌های اقتصادی و سیاسی نیز بازدارندگی خود را نشان دهد. چرا در حالی که دشمن در اعمال جنگ علیه ملت ایران، میان صحنه‌های نظامی، اقتصادی، سیاسی، امنیتی، فرهنگی و حتی دیپلماتیک تفکیک نمی‌کند و هر عرصه‌ای برای او عرصه تهاجم به ملت ایران محسوب می‌شود و اگر بتواند در ورود به آن تردید نمی‌کند، ما باید میان تهدیدات دشمن تفکیک کنیم؟ ما باید به دشمن بگوییم، نتیجه توسل او به تحریم‌های غیرقانونی علیه منافع ایران، حتماً تخریب منافع او به هر وسیله ممکن از سوی ما خواهد بود. توانمندی نظامی ایران می‌تواند بازدارندگی اقتصادی و سیاسی هم داشته باشد. البته روشن است که ما دنبال تنش نیستیم، اما می‌گوییم اقدام محدودیت‌زا، اقدام محدودیت‌زا را در پی می‌آورد. این منطقی بازدارنده است نه تنش‌آفرین.
کیهان
دولت سابق مقصر بحران مسکن
رسانه‌های مدعی اصلاحات در حالی مشکلات حوزه مسکن را به گردن دولت فعلی می‌اندازند و به راحتی از آن انتقاد می‌کنند که دولت سابق و مورد حمایت آنان مقصر اصلی عقب‌افتادگی و بحران در حوزه مسکن است. دولتی که نه تنها اراده‌ای برای ساخت مسکن نداشت بلکه به نساختن مسکن افتخار می‌کرد و با ترک فعل در این حوزه راهبردی – که کارشناسان آن را لکوموتیو اقتصاد و تحریم‌شکن می‌دانند – منجر به بحران بی‌سابقه‌ای شد که در کوتاه‌مدت قابل حل نیست.
حال عجیب است که مدعیان اصلاحات نه تنها هیچ اشاره‌ای به نقش دولت سابق در بحران مسکن نمی‌کنند بلکه با وقاحت تمام همه مشکلات را به گردن دولت فعلی که کمتر از دوسال از روی کار آمدن آن می‌گذرد، می‌اندازند!
کیهان
قصد ظریف تعریض به فلسفه مقاومت بود
یادداشت ظریف مبنی بر این که “باید به‌قدر امکانات، آرزو کرد” نزد هیچ صاحب خردی، معنای مشخص و مصداق مشخص ندارد و جای بحث و جدل فراوان باقی می‌گذارد؛ و برای همین قابل‌پیش‌بینی بود که بحث‌ها را داغ کند و دور از انتظار نیست که نتیجه بگیریم، بازی با واژه‌هایی کلی مانند امکانات و آرزو، راهی به‌جایی نمی‌برد و فقط این ظن را تقویت می‌کند که گوینده قصد تعریض به «فلسفه مقاومت» و چه بسا تمسخر آن را داشته است، وگرنه با این‌همه مصداق خلاف و مثال نقض چه کنیم؟! اصولاً امکانات را چگونه اندازه‌گیری می‌کنیم؟
جوان
