رصد خبر | ناصر کنعانی سخنگوی دستگاه دیپلماسی امروز – دوشنبه ششم شهریور- در نشست هفتگی با خبرنگاران که در حاشیه نمایشگاه «روایت خدمت» در محل نمایشگاه بین‌المللی تهران برگزار شد، به تشریح آخرین تحولات در حوزه سیاست خارجی پرداخت.
موعد ۲۸ شهریور بین ایران و عراق تمدید نخواهد شد
توافقی بین ایران و دولت عراق شکل گرفت که براساس آن دولت عراق متعهد شد تا ۲۸ شهریور جاری براساس تفاهم و توافق، گروه‌های تروریستی مسلح تجزیه‌طلب در خاک عراق و در منطقه اقلیم کردستان را خلع سلاح کنند و علاوه بر این، اینها را از پادگان‌های نظامی که در آنجا ایجاد کرده‌اند، خالی و این پادگان‌ها را تعطیل کنند و آنها را براساس توافق به اردوگاه‌هایی که دولت عراق در نظر گرفته، منتقل کنند. این تعهد دولت عراق است.
براساس اطلاعات ما دولت عراق مفاد این تفاهم را برای اجرا به مقامات اقلیم کردستان ابلاغ کرده است و منتظریم این توافق اجرایی شود. موعد ۲۸ شهریور ماه همانطور که مقامات ذیربط جمهوری اسلامی ایران اعلام کردند، به هیچ وجه تمدید نخواهد شد.
دیدگاه‌های خود را به دولت عراق اعلام کردیم و مقامات اقلیم کردستان به دیدگاه‌های ما در این خصوص اشراف دارند و در گفت‌وگوهای مختلف این موضوع به مقامات عراق و اقلیم منتقل شده است. نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل در عراق از دیدگاه‌های ایران اطلاع دارد. نماینده کمیسیاری عالی پناهندگان در عراق هم در جریان دیدگاه‌های ایران است.
روابط ایران و عراق دوستانه، برادرانه و مبتنی بر حسن همسایگی است. مناسبات دو کشور گرم، دوستانه و سازنده است، ولی حضور نیروهای مسلح تروریستی و تجزیه طلب در منطقه اقلیم کردستان با فعالیت‌های مسلحانه علیه امنیت ایران، نقطه سیاهی در مناسبات دوجانبه است. انتظار ما براساس این روابط دوستانه و حسنه با دولت عراق این است که این نقطه سیاه برچیده شود و از فضای مناسبات پاک شود. در این خصوص منتظر اجرای کامل توافق موجود بین ایران و عراق هستیم.
امنیت برای ایران حائز اهمیت است و نسبت به امنیت ایران سهل انگاری نمی‌کنیم. پس از پایان موعد مذکور، دولت ایران در صورت عدم اجرای توافق به مسؤولیت‌های خود در چارچوب تامین امنیت ملی ایران عمل خواهد کرد.
دیدار نماینده ویژه آمریکا با خانواده جمشید شارمهد
دولت آمریکا باید به دولت و ملت ایران پاسخ دهد که چه نسبتی با تروریسم شناخته شده و محکوم در دادگاه دارد. تروریستی که مسؤول یک گروهک تروریستی شناخته شده است و اقدامات تروریستی عدیده علیه ملت ایران انجام داده و مشخصا مسؤول طراحی و اجرای عملیات بمبگذاری تروریستی ضدانسانی و وحشیانه در حسینیه شیراز است که طی آن ده‌ها نفر از مردم از عزادارن به خاک و خون کشیده شدند.
دولت آمریکا روشن کند چه نسبتی با این تروریست و قاتلان ملت ایران دارد.
پیشرفت در تفاهم اخیر با آمریکا
رفع تحریم‌های ظالمانه و بی اثر کردن این تحریم‌ها دو رویکردی است که دولت سیزدهم این رویکرد را در طول دو سال اخیر پیگیری کرد. مذاکرات رفع تحریم‌ها در چارچوب مذاکرات غیرمستقیم و با واسطه چه از طریق اتحادیه اروپا و چه دوستان در منطقه دنبال شد و به هر دو مسیر توجه ویژه داریم. هم مذاکرات غیرمستقیم برای بازگشت همه طرف‌ها به تعهداتشان و اجرای توافق و هم مسیر بی اثر کردن تحریم‌های ظالمانه که مورد تأکید رهبر معظم انقلاب است.
در بازه اخیر تفاهمی با دولت آمریکا داشتیم که از طریق دولت‌های دوست انجام شده است، بحث مبادله زندانیان را داشته باشیم. شهروندان ایرانی که به صورت ظالمانه عملا به گروگان گرفته شده‌اند را آزاد کنیم، با نگاه انسانی به قضیه و با اهمیت برای آزادسازی زندانیان ایرانی تفاهم تبادل زندانیان را انجام دادیم و در کنار آن رفع انسداد دارایی‌های ایران را پیگیری کردیم. این تفاهم انجام شده و بازه زمانی چهار تا هفت هفته اعلام شده بود و در این مسیر خوشبختانه شاهد پیشرفت کار هستیم.
این رویکردی است که اگر به درستی انجام شود می‌تواند گام سازنده‌ای باشد که بتوانیم در مسیر بازگشت متعهدانه طرف آمریکایی به توافق نیز گام‌های بعدی را برداریم.
دولت‌های دوست در منطقه از جمله عمان و قطر هستند که علاقه‌مندند ایفای نقش کنند. ما از ایفای نقش سازنده همه طرف‌ها که در این زمینه علاقه‌مندند از ظرفیت‌های خود استفاده کنند، استقبال می‌کنیم. رفع تحریم‌های ظالمانه برای ما اولویت است و از ظرفیت‌های دیپلماتیک در این زمینه غفلت نخواهیم کرد و مسیر خنثی سازی تحریم‌ها را با جدیت دنبال خواهیم کرد.
سرنوشت امام موسی صدر
سرنوشت امام موسی صدر برای ما حائز اهمیت است و مورد توجه جمهوری اسلامی ایران است. خدمات وی به منطقه و لبنان فراموش نشدنی است. با لبنان این موضوع را مورد توجه داریم. دولت لبنان هم به این موضوع توجه ویژه‌ای دارد و توافقی بین دولت لبنان و لیبی وجود دارد و دولت لیبی مسؤولیت‌هایی را پذیرفته و هم دولت ما و هم دولت و ملت لبنان این است که دولت لیبی اهتمام ویژه‌ای به خرج دهد که کمک کند سرنوشت امام موسی صدر روشن شود.
مسابقات ورزشی با عربستان
همکاری‌های ورزشی دو کشور موضوع مهمی است. در منطقه مشترک حضور داریم و بازی‌های دو تیم جزو بازی‌های پرهیجان و پرتماشگر بوده است. انتظار این است رخدادهای ورزشی دو کشور متناسب با روند خوب مناسبات سیاسی و فرهنگی دو کشور پیش برود.
در گفت‌وگوهای دو وزیر خارجه در ریاض درباره سرعت بخشیدن و فعال‌تر کردن همکاری‌ها و تبادلات ورزشی بین دو کشور گفت‌وگوهای خوبی صورت گرفته است. دو وزیر متفق القول بودند کمک کنند همکاری‌های ورزشی رونق بیشتری بگیرد.
خوشبین هستیم مبتنی بر این نگاه مشترک شاهد انجام بازی‌های تیم‌های دو کشور باشیم. وزارت خارجه با جدیت این موضوع را دنبال می‌کند.
عبور زائران اربعین از اقلیم کردستان عراق و روابط با اقلیم کردستان
این روابط حسنه است و در زمینه‌های مختلف همکاری برقرار است. اقلیم به عنوان بخشی از ساختار سیاسی عراق شریک مناسبات حسنه با ایران در زمینه‌های مختلف است.
از اقدام کریمانه مقامات اقلیم از زوار اربعین تشکر می‌کنم. هم سال گذشته میزبانی کریمانه‌ای داشتند و امسال هم شاهد این میزبانی هستیم. سفر وزیر خارجه در چارچوب مناسبات با عراق ممکن است در بازه زمانی مناسبی انجام شود و اکنون چنین سفری از منظر زمانی تعیین و زمانبندی نشده است. اینکه سفر آتی وزیر خارجه به عراق بتواند اقلیم را شامل شود طبیعتا امکان برنامه ریزی هست.
ادعای بلومبرگ مجوز آمریکا برای صادرات نفت ایران
براساس تفاهمی که با دولت آمریکا داریم منتظر اجرای کامل تفاهم اخیر هستیم. درباره صادرات نفت ایران خوشبختانه به رغم تحریم‌های ظالمانه دولت آمریکا صادرات نفت ایران در حال انجام است. مبتنی بر مذاکرات رفع تحریم‌ها این را دنبال می‌کنیم که صادرات نفت ایران هیچگونه محدودیتی را از سوی هیچ طرفی از جمله آمریکا را شاهد نباشد.
در چارچوب سیاست خنثی سازی تحریم‌ها اکنون صادرات نفت ما به بازارهای جهانی با قدرت ادامه دارد. شرکای نفتی ما در حوزه‌های مختلف جغرافیایی نفت ما را خریداری می‌کنند و با جدیت به احقاق حقوق ملت توجه داریم.
در مقطع اخیر شاهد یک اقدام غیرسازنده از سوی دولت آمریکا بودیم. بحث توقیف محموله نفتی ایران که یک اقدام کاملا غیرسازنده است. دولت آمریکا از یک طرف تأکید می‌کند که علاقه‌مند به گفتوگوی مستقیم با ایران است و اینکه در چارچوب گفتوگوی مستقیم اختلافات حل و فصل و زمینه اجرای برجام فراهم شود از یک طرف شاهد اعمال برخی تحریم‌های جدید و از سوی دیگر شاهد توقیف محموله نفتی و تخلیه آن هستیم. این اقدامات با پیام‌های ارسالی برای ایران مبنی برای آمادگی برای گفتوگوی مستقیم و بازگشت به توافق سازوگار نیست.
احضار کاردار سوئیس به وزارت خارجه در پی تخلیه نفت ایران در ساحل آمریکا
در غیاب سفیر سوئیس کاردار این کشور را به عنوان حافظ منافع آمریکا به وزارت خارجه احضار و دو یادداشت اعتراض رسمی به سفارت سوئیس دادیم و هم نمایندگی ایران در سازمان ملل اقدام رسمی انجام داد. دولت آمریکا باید بداند تعدی و تعرض به منافع ملت ایران بی پاسخ نخواهد ماند و این رویکرد غیرسازنده با پیام‌ها برای آمادگی گفتوگوی مستقیم سازوگار نیست و حرکت در مسیر خلاف تفاهمی است که در چارچوب مبادله زندانیان صورت گرفته است.
نشست وزرای خارجه هشت کشور ساحلی خلیج فارس
نشست وزرای خارجه هشت کشور ساحلی خلیج فارس در حاشیه مجمع عمومی به ابتکار دبیرکل این سازمان برگزار خواهد شد. در چارچوب نگاه مشترکی است که در بین کشورهای منطقه شکل گرفته که در چارچوب گفت‌وگوهای مشترک به منافع مشترک در منطقه توجه کنند.
ایران به ابتکار دبیرکل سازمان ملل پاسخ مثبت داده است به موازات این رویکرد پیشنهاد ایران تشکیل مجمع گفت‌وگو و همکاری با حضور هشت کشور ساحلی خلیج فارس است.
نشست با طرف‌های مذاکراتی در نیویورک
ما به مسیر مذاکره و دیپلماسی برای رفع تحریم‌ها پایبند هستیم و جمهوری اسلامی ایران از فرصت‌های دیپلماتیک برای رفع تحریم‌های ظالمانه غفلت نخواهد کرد. همانطور که در اجلاس سال گذشته مجمع عمومی سازمان ملل با علاقه‌مندی طرف‌های مقابل و اهتمام ایران برای استفاده از ظرفیت‌های دیپلماتیک گفت‌وگوهایی در حاشیه مجمع عمومی انجام شد، مستقیم با اعضای برجام و غیرمستقیم با آمریکا. اجلاس آتی مجمع عمومی سازمان ملل فرصت مناسبی است که گفت‌وگوهای دیپلماتیک در چارچوب گفت‌وگوهایی که قبلا وجود داشته در حاشیه مجمع صورت بگیرد. جزئیاتی بیش از این نمی‌توانم در اختیار شما قرار دهم. ایران از هیچ فرصت دیپلماتیک برای رفع تحریم‌های ظالمانه غفلت نخواهد کرد. این کار ویژه دستگاه دیپلماسی است.
ملاحظات و انتظارت ایران از بحرین
روابط با بحرین در چارچوب خواست خود مورد اهتمام و پیگیری ایران است و این مسیر را در همان سازوکار دنبال خواهیم کرد. پیام‌هایی مبادله شده و گفت‌وگوهایی به صورت غیرمستقیم جریان دارد. برای دولت ایران این یک اصل است که روابط خود را با همه کشورهای منطقه، همسایه مبتنی بر منابع مشترک توسعه دهد. اما در عین حال در چارچوب اصولی که داریم راجع به روابط با بحرین ملاحظات و انتظاراتی داریم که در چارچوب مسیرهای دیپلماتیکی که برقرار است منتقل و تبادل می‌شود و این مسیر را ادامه خواهیم داد.
مناسبات ایران و مصر
با طرف مصری اتفاق نظر داریم که ارتباط مستقیم دیپلماتیک دو کشور برقرار است و برای گفت‌وگو و تبادل و ملاقات با یکدیگر با هیچ محدودیتی روبرو نیستیم. روسای دفاتر دو کشور در تهران و قاهره حضور دارند. مانعی برای ارتقای روابط دو کشور نداریم.
همکاری‌های نظامی ایران و روسیه
موضوع همکاری‌های دفاعی ایران با روسیه در چارچوب مناسبات دوجانبه و منافع مشترک مبتنی بر قوانین و مقررات شناخته شده بین‌المللی از سال‌ها قبل برقرار است و ارتباطی با برجام و اوکراین ندارد. در خصوص پهپادها شاهد استمرار فضاسازی رسانه‌ای از سوی غربی‌ها از جمله آمریکا هستیم. در مورد اوکراین همواره تأکید کردیم راهکار بحران اوکراین سیاسی است و اینکه ایران را متهم به ارسال سلاح به روسیه می‌کنند باید به گسیل حجم انبوه سلاح‌های خود به یک طرف جنگ خاتمه ببخشند.
همکاری‌های دفاعی ایران با روسیه قبل از آغاز جنگ اوکراین است و در چارچوب مناسبات دوجانبه ادامه می‌یابد و علیه هیچ طرف ثالثی نیست و به هیچ موضوع دیگری هم ارتباط ندارد.
