رصد خبر | پیشنهاد وزیر خارجه روسیه برای معافیت این کشور از تحریم ها در تجارت با ایران، پس از گذشت چند روز ابعاد جدیدی پیدا کرده و با واکنش هایی مواجه شده و پرسشهایی را درباره آینده مذاکرات ایجاد کرده است.
الف. روسیه
۱. روسیه در بیانیه ای اعلام کرد که توافق احیای برجام باید در راستای منافع تمامی طرف ها باشد.
در این بیانیه آمده است که در این بیانیه آمده است: روسیه با این حقیقت پیش میرود که مسیر احیای مؤثر اجرای برجام در سایه احیای توازن بین عناصر هستهای و اقتصادی توافق است به طوری که در راستای منافع تمامی طرفها باشد
برداشت از این موضع این است که روسیه از موضع و پیشنهاد خود عقب نشینی نکرده است و بر حفظ منافع خود (پیشنهاد لاوروف) در توافق احیای برجام تاکید دارد.
ب. آمریکا
۲. پافشاری روسیه بر پیشنهاد خود واکنشی به گزارش روزنامه وال استریت ژورنال است که به نقل از یک مقام ارشد در دولت آمریکا نوشته بود که واشنگتن با درخواست روسیه برای معاف شدن از تحریم ها برای اجرای برجام مخالف است و یک هفته به مسکو مهلت داده که این درخواست را پس بگیرد.
برخی منابع نیز گزارش دادند که آمریکا پس از مهلت تعیین شده خواستار حذف روسیه از برجام خواهد شد .
ج. اروپا
روزنامه اسپانیایی ال پاییس به نقل از یک مقام بلندپایه در اتحادیه اروپا نوشت: روسیه حداقل دو بار در جریان مذاکرات درخواست کرد که از طرح های صلح آمیز هستهای مرتبط با برجام باید حفاظت شود. به عبارت دیگر، باید تضمین شود که طرح های روسیه در این حوزه در ایران تحت تاثیر تحریم ها قرار نخواهد گرفت.»
بر اساس این گزارش، با وجود آنکه اتحادیه اروپا و آمریکا به ارائه نوعی تعهد در متن نهایی توافق احیای برجام نظر موافقت نشان داده اند، اما روسیه درخواست های خود را در مورد تضمین ها افزایش داده است.
منابع آگاه در اتحادیه اروپا ابراز اطمینان می کنند که هنوز « مذاکرات برجام به بن بست نرسیده است » و چنانچه ایران و چین از روابط خوب خود با روسیه استفاده کنند، مسأله قابل حل است.
اکنون انتظار میرود مسکو در روزهای آینده حرکتی در این زمینه انجام دهد، هرچند محافل دیپلماتیک اروپایی قبول دارند که آنچه رخ داده را باید یک « شکست » توصیف کرد چون توافق بسیار نزدیک بود.
د. ایران
۳. سخنگوی وزارت خارجه ایران برای نخستین بار موضع آشکار و شفافی نسبت به پیشنهاد روسیه اتخاذ کرد و واگذاری مسئولیت توقف مذاکرات بر عهده روسیه را رد کرد.
سخنگوی وزارت امور خارجه تغییر ترکیب اعضای مذاکرات وین و حذف روسیه را قابل بحث نمی داند. او می گوید آمریکا اصولا عضوی از برجام نیست و نمی تواند درباره ترکیب اعضای مذاکرات هم اظهارنظر کند
وی گفت: فرو کاستن آنچه در وین اتفاق می افتد به یک درخواست روسیه، خواست آمریکاست.
خطیب زاده با بیان این که مقامات روس در گفتوگوهای خصوصی و در کمیسیون مشترک این را اشاره کردند که مانع هیچ توافق خوبی نمیشوند، گفت: اجازه ندهید روایتهای دیگر این وضعیت را به گونه دیگری تصویر کند.
“همه موضوعات در سبد آمریکاست و اگر امروز پاسخ مناسب را بدهد و تصمیم سیاسی را بگیرد هیأتها فردا میتوانند به وین برگردند”.
۴. با توجه به مخالفت روسیه با موضع آمریکا برای عقب نشینی از پیشنهاد خود و قصد احتمالی آمریکا برای اخراج روسیه از برجام در صورت پافشاری بر پیشنهاد خود و موضع آیران که وابسته کردن توقف مذاکرات به پیشنهاد روسیه را رد کرده است، مسیر احیای برجام با پرسش هایی مواجه است. آیا آمریکا به پیشنهاد روسیه تن خواهد داد؟ آیا روسیه خواهد توانست از کارت برجام برای متزلزل کردن تحریم های شدید غرب استفاده کند؟