رصد خبر | ابراهیم رئیسی پس از سفری سه روزه به نیویوزک ، شامگاه پنج شنبه به تهران بازگشت و همانطور که مدیرکل روابط عموی ریاست جمهوری وعده داده بود، همراه خود “سوغاتی” آورد. این سوغات؛ بیش از ۳۵۰۰ لوح هخامنشی بود که ۸۰ سال در دست آمریکاییان مانده بود.
همراه با پرواز رئیسی، ۳۵۰۶ لوح هخامنشی که ۸۳۶ قطعه لوح کوچک به خط آرامی و ۲۶۷۰ قطعه لوح بزرگ به خط عیلامی است،به ایران منتقل شد. عزتالله ضرغامی، وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی گفت که این الواح ۹ صندوق، هر کدام به وزن ۷۵ کیلوگرم با هواپیمای رئیسجمهور از آمریکا به ایران منتقل شده است.
رئیسی: آمریکا باید به تعهد خود ۸۰ سال پیش عمل میکرد
سید ابراهیم رئیسی عصر امروز در بدو ورود به کشور پس از سفر نیویورک و حضور در مجمع عمومی سازمان ملل متحد، در فرودگاه مهرآباد گفت: در این سفر با پیگیری وزارت میراث فرهنگی و گردشگری و وزارت خارجه الواح دوره هخامنشی که ۸۴ سال است در اختیار آمریکاست به ایران بازگشته است.
رئیس جمهور افزود: ۸۰ سال قبل قرار بود این الواح سه سال در اختیار آنان باشد اما چنین نشد و امروز با پیگیری انجام شده، ۳۵۰۰ لوح به ایران آمد و تحویل موزهها خواهد شد. آمریکا باید به تعهد خود در این زمینه همان ۸۰ سال پیش عمل میکرد اما چنین نشد. این الواح ادامه دارد و مابقی هم به کشور برمیگردد.
خلف وعده آمریکا در بازگرداندن الواح به ایران
مؤسسه شرقشناسی شیکاگو که سال ۹۸ وعده انتقال آنها به ایران را داده بودند اما فرایند صدور مجوز آن توسط خزانهداری آمریکا به بهانه کرونا دچار تعلل شد، به کشور بازمیگردند.
پس از صدور مجوز خزانهداری آمریکا قرار شد محموله آماده شده در یک کشور ثالث تحویل نمایندگی کشورمان شود اما به بهانه تحریمها با کارشکنی وزارت خارجه فرانسه و آلمان و عدم همکاری شرکتهای هواپیمایی و بیمهای مواجه و نهایتاً مقرر شد محموله توسط مؤسسه شرقشناسی به نمایندگی کشورمان در نیویورک تحویل داده شود تا در زمان برگزاری مجمع سالانه سازمان ملل از طریق هواپیمای حامل هیأت ایرانی به کشور بازگردانده شوند.
باستانشناسان الواح را در سال ۱۳۱۳ شمسی در تخت جمشید کشف کردند و این لوحها با موافقت دولت وقتِ ایران در ۵۰ صندوق چوبی شامل حدود ۲۰۰۰ جعبه مقوایی و چند پیت نفتی که در تخت جمشید به پارافین آب شده آغشته شده بودند، از طریق بوشهر به آمریکا و برای مطالعه و بررسی به دانشگاه شیکاگو امانت داده شد و قرار بود بعد از اتمام مطالعات هم به ایران مسترد شود.
در همان زمان، قرارداد و موافقتنامهای نیز تدوین شد که در آن آمده بود «ایران لوحهایی گلی را برای خوانش و رمزگشایی به امانت به دانشگاه شیکاگو که مشغول کاوش تخت جمشید (پارسه، پرسپولیس) است، میسپارد».
بعد از مطالعه و انتشار نتایج مطالعات صورت گرفته روی این الواح در قالب چند کتاب، استرداد آنها آغاز شد که تاکنون بخشی از لوحها در چهار مرحله به ایران برگردانده شدهاند: سال ۱۳۲۷ شمسی (۱۷۹ قطعه)، سال ۱۳۲۹ شمسی (۳۷هزار قطعه)، سال ۱۳۸۳ شمسی (۳۰۰ قطعه) و سال ۱۳۹۸ شمسی (۱۷۸۳ قطعه)؛ گرچه بازگشت بخش چهارم الواح به کشور شرایط پیچیدهتری داشت و اسرائیل بنا داشت تا لوحهای هخامنشی را به عنوان غرامت یک حمله انتحاری از سوی مبارزان فلسطینی مصادره کند که برای آن پرونده معروف «جنی روبین» را علیه ایران تشکل داد و لابی صهیونیستها هم در این زمینه کاملاً مصمم بود الواح ایرانی را به نفع خانواده قربانیان آن واقعه مصادره کند اما نهایتاً پیگیریهای ایران مانع آن شد و تیر رژیم صهیونیستی برای غارت لوحهای هخامنشی به سنگ خورد.
دولت سیزدهم در طی دو سال اخیر بارها در مجامع بین المللی مانند دادگاه لاهه استرداد این الواح را با اهتمام ویژه پیگیری کرده و خواستار آن شده تا میراث تاریخی ملت را به کشور برگرداند و نهایتا پنجمین محموله الواح در قالب ۳۵۰۶ لوح بستهبندی شده، پس از بیش از ۸۵ سال از سوی هیات ایرانی به کشور برمیگردد.
به گفته کارشناسان این الواح به نسبت لوحهایی که در مراحل قبل وارد کشور شده اند سالمتر بوده و قابل خواندن هستند.
الواح هخامنشی استردادی از آمریکا کجا رفت؟
مدیر موزه ملی ایران از تحویل ۳۵۰۶ لوح هخامنشی استردادی از آمریکا به این موزه خبر داد و گفت: این الواح در آینده نزدیک به نمایش گذاشته میشود.
جبرئیل نوکنده گفت: ۳۵۰۶ لوح هخامنشی پس از انتقال به ایران، به موزه ملی ایران تحویل داده شد. این الواح به مدت ۲۴ ساعت قرنطینه میشود و در آینده نزدیک در موزه ملی ایران به نمایش گذاشته خواهد شد.
او همچنین از ادامه گفتوگوها و پیگیریها برای بازگشت باقیمانده این الواح از مؤسسه شیکاگو به ایران خبر داد.