رصد خبر | پایگاه خبری آکسیوس در آمریکا گزارشی از پیشنهاد تازه آمریکا برای دستیابی به توافق موقت و با هدف جلوگیری از پیشرفت برنامه‌های هسته‌ای ایران منتشر کرد. به گفته این سایت، ایران پیشنهاد را رد کرده و مقامات آمریکایی هم این گزارش را تایید نکرده اند.
پایگاه خبری آکسیوس به نقل از ۱۰ مقام اسرائیلی، دیپلمات‌های غربی و کارشناسان آمریکایی نوشت: دولت بایدن در هفته‌های اخیر درباره پیشنهاد یک توافق موقت با ایران، با متحدان اروپایی و اسرائیلی خود مذاکره کرده است.
به گفته این منابع، دولت بایدن ژانویه سال جاری میلادی بحث درباره رویکرد و پیشنهاد جدید خود را درباره ایران آغاز کرد و سپس فوریه، به اسرائیل و سه متحد اروپایی خود، آلمان، فرانسه و بریتانیا، در مورد آن اطلاع‌رسانی کرد.
محتوای مذاکرات آمریکا، اروپا و اسرائیل چه بود؟
این منابع آگاه به آکسیوس گفتند که توافق پیشنهادی شامل تخفیف در مورد برخی از تحریم‌ها در ازای مسدود کردن بخش‌هایی از برنامه هسته‌ای ایران می‌شود.
به گفته چهار تن از مقامهای اسرائیلی، دیپلمات‌های غربی و کارشناسان آمریکایی، پیشنهاد مورد بحث شامل لغو برخی از تحریم‌ها در ازای توقف برخی از فعالیت‌های هسته‌ای ایران و عمدتا توقف غنی‌سازی اورانیوم ۶۰ درصدی بوده است.
آکسیوس نوشته است که این رویکرد، شبیه به رویکرد ۲۰۱۳ جیک سالیوان و ویلیام برنز است که در چارچوب دولت اوباما پیش بردند. سالیوان و برنز که اینک به ترتیب مقامهای مشاور امنیت ملی کاخ سفید و ریاست سازمان مرکزی اطلاعات آمریکا را بر عهده دارند، در آن زمان نیز از اعضای ارشد دولت اوباما بودند. در آن دوران، جمهوری اسلامی ایران و قدرت‌های جهانی برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) را امضا کردند که شامل توقف کوتاه‌مدت برخی از بخش‌های برنامه اتمی ایران در ازای لغو بخشی از تحریم‌ها می‌شد.
آکسیوس دوشنبه، سوم آوریل (۱۴ فروردین)، در مطلبی نوشت که رویکرد جدید دولت بایدن نشان می‌دهد که ایالات متحده تا چه حد نگران پیشرفت‌های اخیر در برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران است.
بر اساس گزارش آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در اواخر فوریه، جمهوری اسلامی ایران ۸۷.۵ کیلوگرم اورانیوم غنی‌شده ۶۰ درصدی ذخیره کرده است. کارشناسان می‌گویند که اگر این مقدار اورانیوم تا ۹۰ درصد غنی شود که خلوص لازم برای مصارف تسلیحاتی است، برای تولید دست‌کم یک بمب هسته‌ای کافی خواهد بود.
مقامهای اسرائیلی به دولت بایدن و چند کشور اروپایی گفته‌اند که اگر ایران غنی‌سازی را تا بیش از خلوص ۶۰ درصد انجام دهد، وارد قلمرو خطرناکی خواهد شد که ممکن است موجب حمله نظامی اسرائیل شود.
واکنش آمریکا به گزارش آکسیوس: به شایعات پاسخ نمی‌دهیم
سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید در واکنش به این خبر گفته است که جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا، به جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای متعهد است. او گفت که از نظر واشنگتن، دیپلماسی بهترین راه رسیدن به این هدف است.
او افزود که دولت آمریکا در هماهنگی کامل با متحدان خود، از جمله اسرائیل، برای تمامی گزینه‌ها و راه‌های پیشگیرانه آماده می‌شود، اما کاخ سفید “درباره شایعات دست‌دوم درباره مذاکرات دیپلماتیک اظهارنظر نمی‌کند و هشدار می‌دهد که تمام این شایعات کذب‌اند”.
یک سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا هم در پاسخ به یک رسانه آمریکایی درباره گزارش اکسیوس گفت: قرار نیست به جزئیات مکالمات دیپلماتیک بپردازیم یا به شایعاتی که بسیاری از آنها دروغ هستند پاسخ دهیم.
وی افزود: البته، ما همچنان نگران گسترش فعالیت‌های هسته‌ای ایران، از جمله بهره‌برداری از سانتریفیوژهای پیشرفته و انباشت اورانیوم بسیار غنی‌شده‌ای هستیم که ایران هیچ هدف معتبری برای آن ندارد.
این سخنگو گفت: ما دائماً با متحدان و شرکای خود از جمله سه کشور اروپایی طرف مذاکرات در تماس هستیم، اما قرار نیست به جزئیات مکالمات دیپلماتیک بپردازیم یا به شایعاتی که بسیاری از آنها به سادگی دروغ هستند پاسخ دهیم.
به گفته این سخنگوی وزارت امور خارجه، همانطور که رئیس‌جمهوری گفته، ایالات متحده متعهد است که هرگز به ایران اجازه دستیابی به سلاح هسته ای را ندهد. ما معتقدیم دیپلماسی بهترین راه برای دستیابی به این هدف است، اما پرزیدنت بایدن نیز به صراحت گفته است که ما هیچ گزینه ای را از میز حذف نکرد‌ه‌‌ایم.
پاسخ منفی ایران
سه مقام اسرائیلی و دیپلمات غربی گفتند که ایرانی‌ها از مذاکرات ایالات متحده آگاه‌اند، اما تاکنون ایده این پیشنهاد را رد کرده و گفته‌اند به توافقی کمتر از برجام که در سال ۱۳۹۴ امضا شد رضایت نمی‌دهند
توافق موقت اولیه برای یک دوره شش ماهه بود و چندین بار تمدید شد تا در نهایت، ژوئیه ۲۰۱۵، توافق کامل هسته‌ای حاصل شد.
