رصد خبر |روزنامه همدلی نوشت: اهتمام آیت‌الله هاشمی رفسنجانی برای ثبت حوادث تاریخی رخ‌داده در محدوده زمانی جمهوری اسلامی از او چهره‌ای تاریخی ساخته است. مردی که اهمیت ثبت حوادث کوچک و بزرگ را به‌خوبی درک کرده بود و به‌عنوان یک فعالیت روزانه به انجام آن اهتمام ویژه داشت.
این روزنامه در گزارشی با عنوان “پس از ۲۳ سال سانسور به خاطرات هاشمی رسید” ، نوشت: هاشمی رفسنجانی که در سال‌های پیش از انقلاب بیش از دو دهه از عمر خود را صرف مبارزه با رژیم پهلوی کرده بود، پس از پیروزی انقلاب نزدیک به ۳۸سال از زندگی خود را در مناصب عالی نظام جمهوری اسلامی گذراند. دو دوره ریاست مجلس شورای اسلامی، هشت سال ریاست جمهوری، ۲۸سال ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام،۲۷سال عضویت مؤثر و ریاست در مجلس خبرگان ازجمله کارنامه وزین این چهره سیاسی پس از انقلاب بود. او با این حجم از مشاغل و دغدغه‌های سیاسی، اما حتماً فرصتی برای نوشتن اتفاقات روزمره خالی می‌کرد؛ اتفاقاتی که بعدها جای مهمی در تاریخ معاصر ایران به خود اختصاص دادند و بدون تردید، یادداشت‌های دقیق و جزئی او از آن حوادث، او را به منبعی مهم و موثق در تاریخ معاصر تبدیل کرده است.
وقایع سیاسی دهه ۶۰، ماجرای مک فارلین، حوادث هشت سال دفاع از کشور در برابر ارتش صدام، برکناری آیت‌الله منتظری از قائم‌مقامی رهبری، ارتحال امام خمینی و انتخاب آیت‌الله خامنه‌ای به رهبری نظام، حوادث دوران ریاست جمهوری‌اش تا سال ۷۶ و اتفاقات مربوط به دولت اصلاحات، جزییات مربوط به انتخابات جنجالی سال‌های ۸۴ و ۸۸ روابطش با امام خمینی و آیت‌الله خامنه‌ای، ارتباطاتش با چهره‌های سیاسی داخلی و خارجی و بسیاری دیگر از حوادث جمهوری اسلامی که به‌صورت جزیی و دقیق در یادداشت‌های روزانه او آمده است، خاطرات او را به منبعی دست‌اول برای پژوهشگران تاریخ معاصر ایران تبدیل کرده است.
«دوران مبارزه» مقطع تولد تا پیروزی انقلاب اسلامی، «انقلاب و پیروزی» مقطع سال ۱۳۵۷ و ۱۳۵۸، «انقلاب در بحران» ۱۳۵۹، «عبور از بحران» ۱۳۶۰، «پس از بحران» ۱۳۶۱، «آرامش و چالش» ۱۳۶۲، «به‌سوی سرنوشت» ۱۳۶۳، «امید و دلواپسی» ۱۳۶۴، «اوج دفاع» ۱۳۶۵، «دفاع و سیاست» ۱۳۶۶، «پایان دفاع آغاز بازسازی» ۱۳۶۷، «بازسازی و سازندگی» ۱۳۶۸، «اعتدال و پیروزی» ۱۳۶۹،
«سازندگی و شکوفایی» ۱۳۷۰، «رونق سازندگی» ۱۳۷۱، «صلابت سازندگی» ۱۳۷۲، «انتقال قدرت» ۱۳۷۶، ازجمله خاطرات منتشرشده‌ای است که بخشی در زمان حیات او بخشی پس‌ازآن منتشرشده است.
هاشمی رفسنجانی در همه این یادداشت‌ها تلاش کرده که منبعی موثق برای تاریخ باشد و کمتر سعی کرده است که سانسور را به نوشته‌هاش راه دهد مگر در مواردی که امنیت ملی و شئون جمهوری اسلامی را به خطر بیندازد. از همین رو در سال‌های اخیر همواره برخی مخالفان سیاسی او با استناد به بخش‌هایی از خاطراتش درباره نحوه زندگی شخصی‌اش تلاش کرده بودند او را متهم به اشرافیگری کنند و این نشان می‌دهد که او در سال‌هایی که تظاهر به ساده زیستی سکه رایج روزگار بود، ابایی نداشت که مثلاً بنویسد برای تمدد اعصاب و تفریح به «سد لتیان» رفته و «جت اسکی» کرده است. اگرچه برخی از همین مخالفان در موقعیت‌های دیگری بخش‌هایی دیگر از خاطرات او را زیر سؤال می‌برند.
ازآنجایی‌که هاشمی رفسنجانی در انتشار خاطرات خود، به‌خوبی از عهده ملاحظه شرایط و رعایت موقعیت برآمده است تا کنون یادداشت‌های او مشمول سانسور و ممیزی نشدند و در همه دولت‌های چپ و راست، خاطرات او بدون تغییر منتشرشده است؛ اما ظاهر این زنجیره در دولت سید ابراهیم رئیسی گسسته شد و وزارت ارشاد دولت فعلی برای نخستین بار و پس از ۲۳سال، خاطرات این چهره مطرح سیاست ایران را دچار ممیزی کرده و لیستی بلندبالا و در حدود صد مورد از مقدمه و متن و پاورقی را برای حذف و اصلاح به دفتر نشر معارف انقلاب به‌عنوان ناشر این کتاب ابلاغ کرده است که به گفته محسن هاشمی فرزند ارشد این چهره سیاسی منجر به آسیب دیدن بخش مهمی از تاریخ انقلاب خواهد شد.
محسن هاشمی رفسنجانی در یادداشتی که پیرامون دیدارش با رئیس‌جمهوری منتشر کرد به این موضوع اشاره‌کرده و نوشته است: «پس از برگزاری نماز جماعت و صرف افطار به سراغ آقای رئیسی رفتم و در گفت‌وگویی سرپایی و کوتاه به ایشان خبر دادم که برای نخستین بار و پس از ۲۳سال، خاطرات روزنوشت آیت‌الله هاشمی رفسنجانی، توسط وزارت ارشاد دولت ایشان دچار ممیزی شده است و لیستی بلندبالا و در حدود صد مورد از مقدمه و متن و پاورقی را برای حذف و اصلاح به دفتر نشر معارف انقلاب به‌عنوان ناشر این کتاب ابلاغ کرده‌اند که منجر به آسیب دیدن بخش مهمی از تاریخ انقلاب خواهد شد و همان‌جا نامه‌ای تنظیم کردم و به رئیس دفتر ایشان دادم.»
محسن هاشمی البته به ذکر نام رئیس‌جمهور فعلی در خاطرات هاشمی نیز اشاره کرد و نوشته است: «نام آقای رئیسی از حدود ۳۰سال قبل در خاطرات آیت‌الله هاشمی رفسنجانی، ذکرشده است و ایشان به‌عنوان رئیس بازرسی کل کشور دیدار‌های زیادی با آیت‌الله داشته است و همواره آیت‌الله هاشمی از آقای رئیسی به‌عنوان چهره‌ای معتدل و مثبت یادکرده است، اما در این مراسم از نزدیک احساس کردم که آقای رئیسی به‌گونه‌ای در محاصره مشکلات و تنگنا و محدودیت‌ها قرار دارد که نه می‌تواند به سمت حل مشکلات برود و نه با مردم در میان بگذارد.»
