کارشناس مسائل شبه قاره معتقد است کسی نمیتواند به زودی قدرت را از دست طالبان خارج کند و باید با این موضوع با درایت بیشتری برخورد کرد.
پیرمحمد ملازهی درباره رویکرد ایران در قبال تحولات اخیر افغانستان گفت: ایران باید نگاه استراتژیک نسبت به تحولات افغانستان داشته باشد. در شرایط کنونی ایران با روسیه و چین هماهنگتر است و این دو کشور در رقابت با آمریکا هستند. بخصوص چینیها که بشدت نگران نفوذ آمریکا در افغانستان و ایجاد اخلال در توسعه مسیر ترانزیتی «یک کمربند- یک جاده» بودند.
او افزود: الان شرایط برای چینیها مساعد شده و میخواهند با طالبان در این زمینه به توافق برسند و در استخراج معادن به دولت طالبان کمک کنند تا بتواند از نظر اقتصادی حکمرانی خود را ادامه دهند. واقعیت این است که در این معادله چین و روسیه منافع خاص خود را دارند و فضا را به راحتی برای ایران باز نمیکنند.
این کارشناس مسائل شبه قاره گفت: مواضع ایران در قبال بحران افغانستان باید در مجموعه کشورهای اسلامی تعریف شود.
ملازهی اضافه کرد: اگر نگاه ایران در قبال طالبان کوتاه مدت باشد توجیه پذیراست. در عین حال در نگاه و رویکرد راهبردی باید ایران طالبان را تشویق کند تا دولت فراگیر تشکیل دهند و ساختاری از قدرت شکل بگیرد که همه قومیتها و مذاهب افغانستان درآن نقش داشته باشند و قانون اساسی تصویب شود که حقوق همه گروهها در آن پیش بینی شود.
وی تصریح کرد: ایران نمیتواند مرزهای خود را به طور کامل مسدود کند بلکه باید اردوگاههایی را با کمک سازمان ملل در نظر بگیرد و این بحران را مدیریت کند. با این حال به نظر میرسد ایران هنوز تصمیم قطعی در این زمینه نگرفته است و بعد از اتخاذ تصمیم طالبان تصمیم نهایی خود را خواهد گرفت.
این کارشناس مسائل افغانستان با اشاره به حمایتهای پاکستان از طالبان گفت: هدف پاکستان حذف نفوذ هند در افغانستان و دسترسی سریع و بدون مشکل به آسیای مرکزی است و به دنبال این است از طریق طالبان سیاستهای مورد نظر خود را عملیاتی کند.
این کارشناس مسائل شبه قاره ادامه داد: در این فضا سه کشور ایران، چین و روسیه مهم هستند. این کشورها خارج از مدار تفکر غربی و آمریکایی حرکت میکنند و پاکستان امیدوار است با رایزنی با این کشورها زمینه را برای به رسمیت شناختن طالبان آماده کند.
این کارشناس مسائل شبه قاره با اشاره به مقاومت احمد مسعود در دره پنچشیر گفت: نیروهای پنجشیر میتوانند به مقاومت خود ادامه دهند اما اگر از دره خارج شده و با طالبان درگیر شوند شانس زیادی برای مقاومت نخواهند داشت مگر اینکه شرایطی به وجود آید که در جاهای دیگر و مناطق پشتون و شیعه نشین مقاومتهای دیگری علیه طالبان شکل بگیرد در آن صورت نیروهای دره پنجشیر میتوانند مواضع طالبان را تغییر دهند. اما اینکه بتوانند طالبان را شکست دهند و حکومت را در دست بگیرند در کوتاهمدت امکان پذیر نیست.
منبع: ایرنا