رصد خبر | تمرکز اصلی برخی روزنامه ها در روز شنبه، بر روی ترکیب تیم مذاکره کننده ایران بود که برخلاف اسلاف خود نیازی به رویارویی با مخالفان داخلی ندارند. آنها گوشزد کرده اند که از این فرصت تاریخی به نفع مردم ایران بهره ببرند.
احمدی: از فرصت دولت بایدن برای حل مساله برجام باید بهره برد
کوروش احمدی ،دیپلمات پیشین در یادداشتی که در روزنامه شرق منتشر شد به دولت توصیه کرده از فرصت دولت بایدن برای حل مساله برجام بهره ببرد.
او نوشته است: دولت بایدن اگرچه برخلاف دولت کارتر و دولت اوباما کمتر متمایل به طیف چپ حزب دموکرات و بیشتر به جناح میانه حزب متمایل است؛ اما بازهم، در مقایسه، فرصتی است برای ایران جهت حل حداقل بخشی از مشکلات خود با آمریکا با شرایطی نسبتا مناسب.
یکی از شاخصهای آمادگی نسبی دولت بایدن برای نیل به توافقی شاید اندکی متوازن، با ایران گماردن رابرت مالی بهعنوان نماینده آمریکا در امور ایران و مذاکرهکننده اصلی برای احیای برجام است.
رابرت مالی فرزند پدر و مادری است که هر دو روزنامهنگارانی چپگرا و سخنگویان رسمی و غیررسمی جبهه آزادیبخش الجزایر بودند. آنها روزنامه آفریک آزی را در فرانسه منتشر میکردند و در سال ۱۹۸۰ به خاطر فعالیتهایشان، ازجمله دشمنی با اسرائیل، از فرانسه اخراج شدند. رابرت مالی مقالههای زیادی درمورد مسائل خاورمیانه نوشته و ازجمله خواستار نزدیکی با حماس و اخوانالمسلین بوده است.
او با حمایت شدید جناح چپ حزب دموکرات ازجمله برنی سندرز و در میان مخالفت شدید لابی اسرائیل در آمریکا و اسرائیل بهعنوان نماینده آمریکا در امور ایران انتخاب شد. حتی گروههای چپگرای ضدساختار (anti-establishment) در آمریکا نیز به شکلی غیرمعمول برای انتصاب او فعالیت کردند. بهعنوان مثال، گروه آمریکایی کد پینک (Code Pink) که یک گروه ضدآمریکایی (anti-Americanist) و ضدتحریم شمرده میشود و سران آن در اسفند ۹۷ به ایران سفر کردند، برای حمایت از انتصاب رابرت مالی امضا جمع کرد.
تردید نیست که رابرت مالی با هر سابقهای اکنون نماینده آمریکای استکباری است و ازاینرو حساب او از حساب سوءسیاستها و استکبارگری آمریکا جدا نیست؛ اما برای کسانی که با سیاست داخلی آمریکا آشنا هستند، تفاوت بارز طیفهای سیاسی مختلف در آمریکا و ازجمله تفاوت بارز رابرت مالی با برایان هوک، نماینده دولت ترامپ در امور ایران که آشکارا همفکر و همسو با صهیونیستها بود، روشن است.
اگر ایران امروز از فرصت حضور این طیف سیاسی در دولت آمریکا و ترکیب کنونی کنگره بهره نبرد، معلوم نیست فردا با شروع مبارزات انتخاباتی میاندورهای و انتخابات کنگره در نوامبر آینده و بهویژه بعد از انتخابات ریاستجمهوری در نوامبر ۲۰۲۴ با چه شرایط و چه ترکیب سیاسی در واشنگتن مواجه خواهد بود.
مجلسی: این دور از مذاکرات بسیار حساس است
فریدون مجلسی به روزنامه آرمان ملی گفته است: امروز نیز کسانی که قصد مذاکره کردن دارند تا چند ماه پیش مخالف جدی برجام بودند. همین کارشکنیها و مخالفتهای داخلی بود که سبب شد تا برجام اولیه نتایج مورد انتظار را نداشته باشد.
دیپلمات پیشین ایران می گوید:در این میان یک روزنه امید بهوجود آمده است و آن اینکه مخالفان گذشته برجام خود متولی امور در کشور شدهاند و در تمامی دستگاهها به سر کار آمدهاند و دیگر عملا موانع داخلی برجام برطرف شده است و مخالفی از داخل با برجام وجود ندارد. مذاکره کنندگان ایرانی امروز دیگر نیاز نیست با مخالفان داخلی مذاکرات نیز وارد رقابت شوند و مذاکره کنندگان دیگر متهم به خیانت نمیشوند و مشکلات کشور دیگر به آنها انتساب داده نمیشود.
به نظر میرسد این دور از مذاکرات بسیار حساس است و به همین علت مقامات عراق نگران شدهاند و به ایران آمدهاند.
ایران امروز باید با کشورهایی که در صف نخست مخالفت با آنها قرار دارد وارد مذاکره شود و نباید از رایزنی و گفتوگو فاصله بگیرد. قهر کردن در روابط بینالملل معنا ندارد و نباید با قهر کردن با سایر کشورها، فرصتها را از دست دهیم.
لازم نیست برای مذاکره کردن با آمریکا حتما با آنها دوست باشیم. مساله جدی است و باید با وجود تمامی اختلافات با جدیت با آمریکا گفتوگو کنیم و مشخصا این به معنای دوستی با آمریکا نیست بلکه گفتوگو انجام میشود تا مشکلات کشور حل و فصل شود و از منافع ملی خود دفاع کنیم. قهر کردن در فضای سیاسی درست نیست و ناچار هستیم تا گفتوگو کنیم.
سردبیر شرق: اصولگرایان سخت پشیمانند
احمد غلامی سردبیر شرق از غیبت مردم در مذاکرات وین نوشته و معتقد است این وضعیت به تیم مذاکره کننده فشار می آورد.
سردبیر شرق نوشت: بر کسی پوشیده نیست که رئیسجمهور برگزیده و بهتبع آن تیم مذاکرهکننده اگر از پشتیبانی مردمی قویتری برخوردار بودند، با صلابت و اعتمادبهنفس بیشتری در مسیر مذاکرات گام برمیداشتند. بگذریم از اینکه تیم مذاکرهکننده، از مخالفان همیشگی برجام بودهاند و اینک در موقعیت متضادی قرار دارند و ناگزیرند از منافع ملی و مردم دفاع کنند. یقینا فشاری که روی آنان است بیشتر از دولت قبلی است؛ چراکه طرفهای مذاکره میدانند این تیم علیرغم میل باطنیاش تن به مذاکره داده است و مهمتر از همه اینکه باید با دستاوردهای ملموس و قابل دفاع از این مذاکرات به کشورش بازگردد.
این عوامل و افزون بر آن بهدستآوردن امتیازات بیشتر در مذاکرات، تعادل روحی و روانی مذاکرهکنندگان را بر هم خواهد زد و دست بر قضا هرچقدر این مذاکرات طولانیتر شود، فشارهای اقتصادی به دلیل تورم افزایش یافته و ایران در وضعیتی نامطمئنتر قرار خواهد گرفت. اگرچه مذاکرهکنندگان به دلیل رویههای سیاسیشان به شتاب غیرضرور تن نخواهند داد، اما کشدارشدن مذاکرات هم به نفع آنان نیست.
اگر در انتخابات ۱۴۰۰ مردم به میدان میآمدند و دولت رئیسی برآمده از آرای حداکثری مردم بود، اکنون دولت در این مذاکرات به هر نتیجهای میرسید مردم از آن حمایت میکردند خاصه اینکه ادامه تحریمها آنان را در موقعیتی شکنندهتر از قبل قرار داده است. در این میان مجلس حداقلی نیز نمیتواند نقطه اتکایی باشد؛ آن هم مجلسی که پیش از این به صورت نمادین سند برجام را به آتش کشیده است.
اینک اصولگرایان بیش از هر زمان دیگری به این نکات پی بردهاند و شاید از اینکه در ادوار گذشته منافع ملی را فدای مطالبات و منافع جناحی خویش کرده بودند، سخت پشیماناند. دولت سیزدهم و تیم مذاکرهکننده آن ناگزیر است به توافقی دست یابد که قابل دفاع باشد. این مهم اگر خوشایند مخالفان آنان هم نباشد همه باید در تحقق آن کوشش کنند و در انتظار معجزه نباشند.
اسلامی: برجام سیاستورزانی می خواهد که تک خط نباشند
روح الله اسلامی مدیر گروه حکمرانی و سیاستگذاری اندیشکده دانشگاه فردوسی مشهد معتقد است: برجام مسالهای سیاسی است و نیاز به منطق واقعگرایانه سیاستورزانی استخواندار و ایراندوست دارد که جهان را براساس منطق تکخطی و ایدئولوژیک تقسیمبندی سیاه و سفید نکنند.
او در یادداشتی که در روزنامه اعتماد به چاپ رسید ، نوشت: برجام بازی سیاسی است و باید با منطق سیاسی با آن روبهرو شد. منطق سیاسی ایجاب میکند که ذهنیت ایدئولوژیک و رویکردهای سیاه و سفید را کنار گذاشت. در منطق سیاسی هیچ دوست و دشمن دایمی وجود ندارد و هر لحظه هر اقدامی برای منافع ملی کشور واجب است. منطق سیاسی هیچ یک از شاخصهای حکومت، حاکمیت، جمعیت و سرزمین را برای به دست آوردن مزیتی اقتصادی رها نمیکند و به هر شیوه ممکن با نام و ننگ از تمامیت دولت کشور دفاع میکند.