رصد خبر | دو روز پس از آغاز طوفان الاقصی، سمت و سوی مطبوعات ایران از تحلیل نبرد فلسطین و اسرائیل به ارزیابی پیامدهای بینالمللی و اقتصادی رفته است.
در شماره دوشنبه ۱۷ مهر، هممیهن به مسئولان توصیه کرده به گونهای درباره جنگ غزه اظهارنظر نکنند که عوارض آن گریبان مردم ایران را بگیرد. این روزنامه همچنین به نقش ایران در عادیسازی روابط عربستان و اسرائیل پرداخته است.
دنیای اقتصاد تاثیر این جنگ بر بازار ایران را با اعداد و ارقام تشریح کرده است. شرق از تلاش برای سیبل کردن ایران در این چنگ نوشت و تشریح کرد که چگونه سامانه هوشمند دفاعی اسرائیل توسط حماس خنثی شد.
همشهری پیامدهای اقتصادی و نظامی طوفان الاقصی برای اسرائیل را برشمرد.
جام جم از زوایای حیرتآور طوفان الاقصی نوشت. اعتماد به برخورد دوگانه در دفاع از مظلوم پرداخت و به جوانان حماس هم توصیه کرد قواعد جنگ را رعایت کنند. کیهان هم وعده الهی را نزدیک دانسته و نوشته که مردان الهی اهل اغراق نیستند.
چکیده تحلیلهای مربوط به سیاست خارجی در مطبوعات به همراه لینک اصلی مطالب را بخوانید.
توصیهای به جوانان حماس در رعایت قواعد جنگ
به علت پیشرفت فناوری ارتباطی، گزارشها و تصاویر سانسورنشده، سریع و بعضا تاسفآور منتشر میشود که عوارض روحی و روانی زیادی دارد. حماس گرچه در قامت یک دولت رفتار نمیکند، ولی باید بکوشد که قواعد جنگ را رعایت کند.
چگونه میتوان انتظار رعایت چنین رفتارهایی را از جوانان غیر منضبط فلسطینی داشت، جوانانی که در شرایط اشغال به دنیا آمدهاند و تاکنون نیز شاهد ادامه آن بودهاند، ولی موضعگیری رهبران حماس و برخورد رسمی با این اقدامات میتواند در بهبود این رفتارها سازنده باشد. ضمن اینکه به لحاظ سیاسی و تبلیغاتی چنین اقداماتی به زیان آنان است.
عباس عبدی – اعتماد
ترکش جنگ به بازارها
تنشهای میان نیروهای فلسطینی و اسرائیل، اثر اولیه خود را در بازارهای تهران منعکس کرد. نرخ دلار در معاملات غیررسمی بالاتر رفت و با ثبت رقم ۵۲هزار تومان، به بیشترین رقم سه ماه اخیر رسید. شاخص بازار سهام نیز با افت ۲.۵درصدی در یک روز در آستانه از دست دادن کانال ۲میلیون و یکهزار واحدی قرار گرفت. به نظر میرسد که این اثر موقت ناشی از واکنش فعالان بازار به افزایش نااطمینانیها باشد و برای داشتن چشماندازی از تغییر در روندهای بازار همچنان باید صبر کرد. جنگ جدید غزه در روزهای آینده میتواند بازارهای جهانی را نیز متاثر کند. پیشبینیها نشان میدهد که احتمال افزایش قیمت در بازارهای جهانی طلا و نفت در روزهای آینده وجود دارد. در کنار بازارها، گستردهتر شدن این جنگ میتواند فضای اقتصاد ایران و جهان را نیز تغییر دهد. در حال حاضر اکثر کشورها با تورم بالا روبهرو هستند و یک جنگ جدید باعث شارژ قیمتهای انرژی در آستانه ورود به فصل سرد و افزایش قیمتهای مصرفی خواهد شد.
دنیای اقتصاد
تلاش برای سیبلکردن ایران
اقدام روز شنبه حماس در حمله بیسابقه زمینی به اسرائیل به قصد دفاع، میتواند رویههای دیپلماتیک تنشزدایانه و البته چراغخاموش تهران-واشنگتن را تحتالشعاع قرار دهد. اگرچه موضع رسمی جمهوری اسلامی ایران از ابتدا حمایت از آرمان فلسطین بوده است اما بهطور مشخص، برخی محافل تحلیلی و رسانهای سعی دارند موضعگیری برخی چهرههای نظامی و سیاسی و برخی نمایندگان مجلس و… در قبال عملیات طوفانالاقصی را به مستمسکی برای هجمه علیه تهران بدل کنند. تلآویو هم با مانور روی همین مواضع مقامات کشورمان، عملا در تلاش است سیبل توجه جهانی را به سمت ایران بچرخاند.
شرق
ترس از رویارویی با قدرت ایران
نتانیاهو و دولت امریکا به خوبی فهمیدهاند که شکست اخیر اطلاعاتی و لجستیکی در برابر گروه نه چندان بزرگی همچون حماس به چه معناست؛ نخستوزیر رژیم صهیونیستی که پیشتر با هماوردطلبی، جمهوری اسلامی را مخاطب قرار میداد، حالا در مواجهه با استیصال بیسابقه برابر چریکهای فلسطینی که تنها در یک روز بیش از ۷۰۰ کشته و هزاران زخمی به او تحمیل کردهاند، خود را با این واقعیت روبهرو میبیند که اگر پای قدرتی چون ایران به این بحران باز شود، چه بلایی بر سر اشغالگران خواهد آمد؟ از همینروست که میتوان سکوت دو روزه نتانیاهو در قبال حتی «اسم بردن از ایران» را ناشی از همین ترس ناشی از فهمیدن واقعیت دانست. به همین خاطر است که وزیر خارجه دولت امریکا نیز بدون هیچ معطلی با رسانهها مصاحبهای ترتیب میدهد و رسما اعلام میکند که ایران دخالت مستقیمی در عملیات اخیر نیروهای حماس نداشته است.
تزلزل تل آویو و قدرتگیری روزافزون جبهه مقاومت به پشتوانه حمایت معنوی جمهوری اسلامی امری قابل پیشبینی بود و ثابت میکرد ایران تا چه اندازه از آمادگی برای ایجاد پشتوانههای لازم در روند کمک به حزبالله با هدف ایجاد توان بازدارندگی و نیز به کارگیری ابزارهای قدرت در عرصههای مختلف و امکان استفاده از آن در صورت لزوم بهرهمند است.
به این ترتیب معلوم شد محور مقاومت با پشتیبانی معنوی تهران و برخی دیگر از کشورهای اسلامی، نه تنها حفظ و تقویت استراتژی خاص خود در زمینه بازدارندگی و قدرتسازی را در دستور کار قرار داده که فراتر از آن، خود را برای ورود به دوره جدید یعنی هر گونه نبرد دفاعی و احتمالی از سوی رژیم صهیونیستی آماده کرده است.
ایران
برخورد دوگانه در دفاع از مظلوم
چرا در کشور ما همراهی با مردم و مقاومت فلسطین در سطح رسانهها و نهادهای رسمی و گروههای منتسب به حکومت خلاصه میشود و جامعه به مانند سالهای ابتدایی انقلاب و مانند قبل، همراهی لازم را به این موضع حاکمیتی ندارد؟ این واقعیت زمانی آشکارتر به رخ کشیده میشود که وقتی فردی در دفاع از مظلومیت فلسطین و توفانالاقصی مطلبی مینویسد یا پستی میگذارد، با واکنش همدلانهای از سوی مخاطبان یا کاربران ایرانی مواجه نمیشود و چه بسا انگشت اتهام به سوی او هم گرفته میشود. به راستی چرا چنین است؟ چرا در جامعه ایران (نه آنچه از رسانههای رسمی مانند صداوسیما و… انعکاس مییابد) تجاوز روسیه به اوکراین محکوم میشود… اما حساسیت و همدلی لازم و باید نسبت به مردم مظلوم فلسطین و… به چشم نمیخورد؟
متاسفانه این استانداردهای دوگانه در کنار انواع گسستها، ذیل بیاعتمادی به حکمرانی باعث مظلومیت دوچندان مردم تحت ستم فلسطین شده است. تناقضها و استانداردهای دوگانه را دریابید و برای آن چارهای غیر از رویکردها و رفتارهای سلبی و قهری پیدا کنید.
آذر منصوری – اعتماد
دو پیامد مهم دومین روز عملیات طوفانالاقصی برای اسرائیل
۱- تبعات نظامی
برپایی دوباره چادرهای نظامی حزبالله در جنوب لبنان
از دست دادن کنترل دهها ایست بازرسی
تلفات سنگین نظامیان در مناطق مختلف
مفقود شدن حداقل ۷۵۰صهیونیست (از ابتدای عملیات)
۲- تبعات اقتصادی
سقوط ارزش شکل، پول رایج سرزمینهای اشغالی
لغو گسترده پروازهای داخلی و خارجی
ریزش ۶٫۷درصدی شاخص اصلی بورس تلآویو
تشدید روند خروج سرمایههای خارجی
همشهری
زمان درایت و هوشمندی
جنگ غزه بهطور طبیعی آثار منطقهای بینالمللی دارد و در صورت تداوم و گسترش آن تبعات سنگینی هم خواهد داشت و ایران نیز از این آثار مبرا نخواهد بود. وضعیت بازار سهام و قیمت ارز غیررسمی در بازار ایران بخشی از این آثار را دیروز نشان داد.
لازم است که مسئولین سیاسی و بهویژه افراد نظامی در اتخاذ موضع یا تحلیل شرایط نهایت دقت و خویشتنداری و هوشمندی را داشته باشند. شاید چون عادت به طرح بیمحابا در مسائل داخلی دارند، چندان نگرانی از بیان رویکردهای خارجی ندارند، ولی اثرات مواضع ناشی از رویکردهای نادرست در سیاست خارجی بهشدت مهم است.
همچنین، در سیاستهای تبلیغی نیز باید مسئولانه دقت کرد تا در صداوسیما و رسانهها و فضای عمومی بهگونهای رفتار نشود که عوارض آن گریبانگیر جامعه و مردم ایران شود.
هممیهن
نقش ایران در برنامه عربستان سعودی برای عادیسازی روابط با اسرائیل
ریاض بهشدت مشغول مسائل بحرانی مانند بیثباتی منطقهای در پی خیزش ۲۰۱۱ در کشورهای عربی، تهدیدهای جهادی (بهویژه از طرف داعش)، اوج گرفتن اخوانالمسلمین (بهویژه در مصر)، توسعهطلبی ایران و تلاش ترکیه برای احیای اثرگذاریاش در جهان عرب بود. بسیاری از این مسائل دیگر به اندازه قبل فوریت ندارند، هرچند تهدید از طرف ایران که سعودیها بهتازگی با عادیسازی روابط با آن موافقت کردهاند، همچنان یک نگرانی جدی است.
بهصورت مشخص تهدید ایران یکی از انگیزههای اصلی پشت توافق احتمالی عادیسازی روابط عربستان و اسرائیل است. توافقهای ابراهیم در سال ۲۰۲۰ که باعث شد چند متحد عربستان سعودی روابطشان را با اسرائیل عادیسازی کنند، امکان نداشت بدون موافقت عربستان سعودی عملی شود. این توافقها در واقع بهعنوان پیشزمینهای برای توافق نهایی عربستان و اسرائیل دیده میشد. برخلاف دیگر کشورهای عربی، عربستان سعودی نمیتواند بدون در نظر گرفتن مسئله فلسطین با اسرائیل روابطش را عادیسازی کند. اما سعودیها میدانند که حتی تلاش برای گرفتن میزان ناچیزی از خودمختاری برای فلسطینیان بهشدت مشکل خواهد بود. در نتیجه آنها تلاش میکنند به سازوکاری دست پیدا کنند که توانایی حماس را برای منفعت بردن از هرج و مرج در حال وقوع در کرانه باختری که ایران هم از آن بهرهمند میشود، محدودتر کنند.
کامران بخاری – هممیهن
مردان الهی اهل اغراق نیستند
مردان الهی، اهل اغراق نیستند. وعده امام خمینی (ره)، امام خامنهای و سید حسن نصرالله درباره زوال شتابان اسرائیل، در یکی دو سال اخیر از زبان مقامات صهیونیست با عنوان «گرفتاری اسرائیل در کابوس ندیدن ۸۰ سالگی»، تکرار میشود. نشانههای بالینی متعدد تایید میکنند که «رژیم صهیونیستی در حال مرگ است». گویا روایت پروردگار درباره شکست یهودیان از پشت حصارها و قلعهها، در حال تکرار است.
محمد ایمانی – کیهان
شکست سامانه دفاعی پیشرفته اسرائیل از موشکهای حماس
هنگامی که موشکی به سمت سرزمینهای اشغالی شلیک میشود، ابتدا رادار تشخیص و ردیابی مسیر ورودی را شناسایی کرده و اطلاعات را به بخش مدیریت نبرد و کنترل تسلیحات ارسال میکند که محاسبات سریع و پیچیدهای را برای شناسایی مسیر، سرعت و هدف مدنظر انجام میدهد. اگر موشک ورودی به سمت یک منطقه پرجمعیت یا یک تأسیسات راهبردی هدفگیری شده باشد، بخش سوم یعنی بخش موشکانداز بهطور خودکار موشک تامیر را شلیک میکند و هدف مدنظر در هوا منهدم میشود تا تهدید را خنثی کند. هر آتشبار در این سامانه شامل سه تا چهار موشکانداز است و اسرائیل دستکم ۱۰ عدد از آنها را دارد. شرکت اسرائیلی «سامانههای دفاعی پیشرفته رافائل» به عنوان سازنده سامانه گنبد آهنین ادعا میکند میزان موفقیت کلی این سامانه ۹۰ درصد است و تاکنون بیش از دو هزار مورد رهگیری موفق داشته است.
بااینحال، این سامانه دفاع هوایی پیشرفته، در برابر رگبار روز شنبه موشکهای حماس به سختی شکست خورد. چندین سال است که گروه حماس در تلاش برای یافتن نقطهضعفی در سامانه گنبد آهنین بود.
شرق
آمار بالای شهرکهایی که پس گرفته شده در کنار میزان موشکهای شلیک شده و همچنین آمار بالای تلفات صهیونیستها، میزان بالای خسارات وارده به تجهیزات نظامی صهیونیستها و ورود نیروهای مقاومت به اردوگاه نظامی رژیم صهیونیستی، توفیقاتی بیسابقه، اعجابانگیز و حیرتآور است. بههیچوجه قابل تصور نیست در شرایطی که غزه در محاصره است، چگونه چنین گروهی از نیروهای مقاومت آموزش دیدهاند و با وجود انواع و اقسام دستگاههای جاسوسی، چگونه این جمعیت از فلسطینیها سازماندهی شده و با برنامهریزی قبلی وارد بخش اصلی سرزمینهای اشغالی شدهاند.
جعفر قنادباشی – جام جم
درخواست غیراستاندارد طالبان از ایران
در حالی که با قدرت گرفتن طالبان صادرات دو میلیارد دلاری ایران به افغانستان قطع شد، حالا شرط طالبان برای تجارت با ایران صادرات کالا به ازای واردات و عدم درخواست استاندارد برای کالاهای صادراتی است! حسین سلیمی، رئیس کمیته صدور مجوزهای سرمایهگذاری اتاق ایران گفته: طالبان دلاری برای واردات از ایران ندارد و مجبور است در قبال صادرات خود به ایران واردات داشته باشد. افغانستان کالاهایی برای صادرات به ایران دارد، اما قوانین قرنطینه و استاندارد ما برای آنها سختگیرانه است. بر همین اساس مقرر شده که وزارت جهاد کشاورزی مذاکراتی با مقامات طالبان جهت تسهیل واردات انجام دهد تا صادرات صورت بگیرد.
جمهوری اسلامی
بیشتر بخوانید
“خطر حماس قدرتمند برای آینده اسرائیل” ، ” زخم عمیق امنیتی تلآویو”